Ongeveer twee derde van de Belgen gebruikte in 2020 ten minste één terugbetaald geneesmiddel. Dat aandeel is de afgelopen tien jaar stabiel gebleven op 71%, maar daalde in 2020 sterk als gevolg van het coronavirus. Dat staat in de jongste cijfers van het Inter-Mutualistisch Agentschap (IMA), gepubliceerd in zijn Atlas over het geneesmiddelenverbruik in België.
De cijfers over het geneesmiddelenverbruik zijn gebaseerd op het aantal personen dat een levering van farmaceutische specialiteiten in openbare en ziekenhuisapotheken vergoed krijgt.
Algemene cijfers
Het percentage Belgen dat een terugbetaald geneesmiddel heeft gekregen, is de afgelopen tien jaar stabiel gebleven op meer dan twee derde (71%). Niettemin is er een aanzienlijke daling te zien in 2020 (66,6%). Dat komt dus voornamelijk door de coronaviruscrisis.
Verschillen naar leeftijd
Leeftijd is een bepalende factor bij het gebruik van geneesmiddelen. Bij jongeren (0-17 jaar) is het percentage het laagst. Iets meer dan een derde van de jongeren (35,9%) nam in 2020 een terugbetaald geneesmiddel. Dat percentage lag op iets meer dan twee derde bij de 18-64-jarigen en zelfs op meer dan 90% bij de 65-plussers. De belangrijkste daling van het geneesmiddelengebruik in 2020 vond plaats onder jongeren; onder 65-plussers bleef het percentage zeer stabiel.
Genderverschillen
De consumptie van terugbetaalde geneesmiddelen is hoger bij vrouwen dan bij mannen, hoewel het verschil zich vooral voordoet in de leeftijdsgroep 18-64 jaar. Dat verschijnsel gaat verder dan onze grenzen en komt ook tot uiting in de statistieken van Eurostat. Het kan worden toegeschreven aan het gebruik van orale contraceptiva en menopauzale hormonen (ATC-klasse G), hoewel dit verschil ook (in verschillende mate) bij de andere categorieën geneesmiddelen voorkomt.
Top 10 geneesmiddelen
Dit deel geeft een overzicht van het aantal consumenten per geneesmiddelenfamilie. Hier wordt het 2e ATC-niveau gebruikt, dat over het algemeen een indicatie geeft van de belangrijkste therapeutische groep van het geneesmiddel.
Bron: IMA Atlas
Deze rangschikking is relatief stabiel in vergelijking met de situatie van 10 jaar geleden. Er zijn enkele dalingen en stijgingen, maar de categorieën waarin ze voorkomen zijn dezelfde.
Als we ons concentreren op de evolutie van de geneesmiddelenfamilies, zien we een daling van het aantal gebruikers van de grootste twee families in de afgelopen 10 jaar, namelijk ontstekingsremmers (M01) en antibiotica (J01). En een stijging voor geneesmiddelen voor maagzuurgerelateerde aandoeningen (A02), antitrombotica (B01) en geneesmiddelen die werken op het renine-angiotensinesysteem (C09).
De lage consumptie van geneesmiddelen in 2020 als gevolg van het coronavirus is niet in alle geneesmiddelenfamilies even uitgesproken. Het betreft voornamelijk ontstekingsremmers (M01), antibiotica (J01) en geneesmiddelen voor obstructieve luchtwegaandoeningen (R03).
