De nieuwe versie van de federale 'eHealth raodmap' heeft vertraging opgelopen. De 4.0 versie moest eind 2021 voltooid en van kracht zijn, omdat het huidige plan (3.0) betrekking had op de periode 2019-2021. Het is de bedoeling dat de nieuwe roadmap in de herfst van start gaat.  

Net als zijn voorgangers is de 4.0. versie van het plan voor de transformatie van de eHealth georganiseerd in ‘clusters’, thema's waarop de digitale evolutie van de gezondheidszorg in België moet worden toegespitst. Zes clusters staan op het programma:

- Kwaliteit, continuïteit en veiligheid van de gezondheidszorg

- Responsabilisering (empowerment) van de burgers en toegang tot gezondheidsgegevens

- Responsabilisering van gezondheidswerkers en toegang tot gezondheidsgegevens

- Vergemakkelijking van gegevensuitwisseling (zorg en gezondheid)

- Innovatie en stimulering van O&O

- Digitalisering en optimalisering van administratieve processen.

Continuïteit van de zorg 

Het concept van continuïteit van zorg en behandeling - op elke plaats en op elk moment - heeft al terrein gewonnen. Het impliceert een verandering van perspectief in de richting van meer samenwerking en meer relais tussen zorgverleners op alle niveaus. "Het concept van geïntegreerde zorg impliceert de integratie van systemen, zorgorganisaties, disciplines, teams van professionals, diensten en beleid", zo zei Nick Marly, adviseur van minister Frank Vandenbroucke op de recente Agoria Health Tech Summit.

Een van de ‘instrumenten’ is het BIHR (Belgian Integrated Health Record) een “‘longitudinaal dossier’, gericht op de persoon, met een globale visie op welzijn, gezondheid en zorg, een samenwerkingsomgeving die toegang biedt tot gestructureerde gegevens en diensten, relevant voor meerdere dienstverleners gedurende het hele leven van de burger". Het BIHR zal overigens van toepassing zijn op alle Belgische residenten. 

Elke zorgverstrekker zal voortaan over een elektronisch patiëntendossier moeten beschikken. Voor andere aspecten zijn ontwikkeling en financiering nodig. Het gaat onder meer om cyberveiligheid en thuiszorg. De eerste zal de komende maanden bijzondere aandacht krijgen, met vertaling naar de BMUC (Belgian Meaningful Use Criteria). Dit impliceert inspanningen om zorgprofessionals en instellingen bewust te maken, een sterke prikkel - zo niet verplichting - om risicoanalyses uit te voeren, een incident response plan op te stellen, expertise tussen ziekenhuizen uit te wisselen via een platform, SIEM (Security Incident and Event Monitoring)  te implementeren voor permanente monitoring, enz.

"Cyberbeveiliging in de gezondheidszorg is ook een zaak van leven of dood”,  aldus Nick Marly. "Er is een verschuiving in het denken gaande. Het gaat er niet meer om te vragen waar te investeren, maar om te zeggen: ik investeer en als een chirurg zich niet aan de regels houdt, wordt hij ontslagen..."

Empowerment alom 

Onder de term ‘empowerment’ schuilt de conditio sine qua non van gemakkelijke, gestructureerde en consistente toegang tot gezondheidsgegevens. De modaliteiten van deze toegang worden nog op federaal niveau bestudeerd.

Naast de toegang voor patiënten en gezondheidswerkers is er ook de kwestie van de toegang voor andere belanghebbenden oftewel ‘secundair gebruik’. Waar het om gaat, is toegang voor O&O doeleinden, voor universitaire onderzoekers of zelfs grote farmaceutische concerns, maar ook, zo benadrukte Nick Marly, voor startups. "Dit is een zeer gevoelig onderwerp. We hebben gegevens nodig. En er is nog steeds terughoudendheid bij de beroepsbeoefenaren die alleen instemmen met het delen van bepaalde gegevens. We moeten het juiste evenwicht vinden. Dit is een kwestie die in de komende twee of drie jaar moet worden opgelost. Als we dat kunnen doen, hebben we grote vooruitgang geboekt...”

De rol van de overheid is om sturing te geven, in termen van architectuur, interoperabiliteit en modulariteit, wettelijk kader, samenhang tussen de verschillende Europese initiatieven.

Als een van de hinderpalen die moeten worden overwonnen, noemt Marly de noodzaak om gezondheidswerkers "stimulansen te bieden om gegevens uit te wisselen, die gegarandeerd van hoge kwaliteit en bruikbaar zijn" en de uitdaging van interoperabiliteit. "Het zal niet gemakkelijk zijn voor ziekenhuizen en zorgverstrekkers, omdat er een gebrek aan vaardigheden is, omdat het tijd kost, omdat er gebrek aan ervaring is.  Zij zullen moeten worden begeleid, in het beheer van de verandering en de toe-eigening van de instrumenten."

> Bekijk de roadmap 3.0