De Wereldgezondheidsorganisatie waarschuwt in een nieuw rapport voor een forse toename van problematisch gebruik van sociale media bij jongeren. In Vlaanderen is één op de tien jongeren zo verknocht aan sociale media dat ze de controle dreigen te verliezen.

De WHO vergeleek gegevens afkomstig uit 44 landen in Europa, Centraal-Azië en Canada. Het gaat om vragenlijsten die werden afgenomen bij in totaal 280.000 jongeren van 11, 13 en 15 jaar oud. De onderzoekers zien een sterke stijging van het problematisch gebruik van sociale media.

In 2022 vertoonde gemiddeld 11 procent van de jongeren gedrag dat lijkt op een verslaving. Meisjes hebben er gemiddeld meer last van: 13 procent tegenover 9 procent van de jongens. Ze zouden hun gebruik niet onder controle hebben, afkickverschijnselen ervaren en andere activiteiten verwaarlozen. Vier jaar eerder ging het slechts om 7 procent. Vlaanderen scoort met 9 procent net iets beter dan het gemiddelde. 

"We hebben onmiddellijke en blijvende actie nodig om tieners te helpen een einde te maken aan het potentieel schadelijke gebruik van sociale media, waarvan is aangetoond dat het leidt tot depressie, pesterijen, angst en slechte schoolprestaties", zegt Hans Kluge, directeur van de WHO Europa.

Roemeense tieners hebben hun gebruik het minst onder controle: 22 procent vertoont problematisch gedrag, in Nederland is het probleem met slechts 5 procent het kleinst. "Jongeren moeten sociale media beheersen, in plaats van zich door sociale media te laten beheersen", zegt WHO-onderzoeker Natasha Azzopardi-Muscat, verantwoordelijk voor het Europees gezondheidsbeleid.

De WHO vraagt nationale overheden dan ook om maatregelen te nemen. Scholen kunnen bijvoorbeeld gezond en verantwoordelijk gebruik van sociale media behandelen. De nieuwe Waalse regering kondigde recent aan de smartphone te willen verbieden op lagere scholen. In Vlaanderen is een algemeen verbod momenteel niet aan de orde.