Negen jaar geleden opende Valérie Lacour haar apotheek ‘Square Levie’, op een boogscheut van het VRT-gebouw in Brussel. Het concept farmaceutische zorg is haar stokpaardje.

“Dat is een praktijkmodel opgebouwd rond de patiënt en in overleg met de andere zorgverstrekkers. Het heeft tot doel gezondheid te bevorderen, ziekte te voorkomen en geneesmiddelenbehandelingen op te starten, op te volgen en te evalueren om de doeltreffendheid en veiligheid ervan te garanderen. De levenskwaliteit van de patiënt verbeteren en positieve therapeutische resultaten behalen tegen een realistische kostprijs is uiteindelijk de bedoeling.”

Een verrijkend parcours
Voor haar is de apotheker “de gids van de patiënt om zijn gezondheid in handen te nemen, zonder commercieel oogpunt”. Om elke dag opnieuw kwaliteit te kunnen leveren, stelde ze een team op maat samen: “We zijn met vier apothekers, van wie twee voltijds. Elk hebben we onze eigen ervaring en persoonlijkheid, maar we zijn allemaal even gemotiveerd.”

Haar parcours heeft haar ook de kans geboden om zich te verrijken buiten de officina. “Mijn professionele leven was tot nog toe ongelooflijk. In 1994 ben ik afgestudeerd aan de UCL. Ik ben aan het werk gegaan op mijn stageplaats, en nadien heb ik in een Brusselse officina gewerkt. Samen met onze twee kinderen zijn we dan voor twee jaar naar Frankrijk getrokken, voor het werk van mijn man.” Na haar terugkeer legde ze zich toe op opleidingen. “Ik ben opnieuw één dag per week in de apotheek gaan werken. Tegelijk was de Franstalige wetenschappelijke apothekersvereniging (SSPF) op zoek naar vervanging voor een lesgeefster. Ik had belangstelling voor dat wetenschappelijke luik. Tijdens mijn opleiding was ik al student-onderzoekster. Na die vervanging ben ik bij de SSPF aan de slag gebleven en ben ik opleidingen blijven geven voor assistenten en apothekers.”

Kennis delen
Die drang om kennis te delen is blijven bestaan. “In 2010 heeft de UCL me gecontacteerd om mee seminaries te komen geven voor farmaciestudenten. Benoit Mousset, stageverantwoordelijke in de UCL, gaf ook de cursus beroepspraktijk. Die krijgen de studenten in het laatste jaar en legt de link tussen de praktijk van de farmaceutische zorg (de ervaring opgedaan tijdens de stage) en de theorie. Ik voelde de nood om de pedagogische kennis die ik had opgebouwd te formaliseren en ik heb dan een bijkomende master van twee jaar afgewerkt in de universitaire pedagogie (avond- en weekendlessen).”

Tijd nemen voor de patiënten
In 2015 groeide dan het plan om een apotheek over te nemen. “Dat was mijn droom, ik wilde geen spijt hebben en was vastberaden om mijn ideeën in de praktijk om te zetten. Ik dacht aan een kleine apotheek, zodat ik tijd zou hebben om elke patiënt op te volgen. Je hoort vaak zeggen dat een apotheek overnemen van minder dan één miljoen niet rendabel is. Daar ben ik het niet mee eens, dat is te kort door de bocht, want het hangt echt wel af van het project in zijn geheel.”

Het duurde enkele weken alvorens de patiënten mee waren in haar ambitie om kwaliteitsvolle farmaceutische zorg af te leveren. “Aanvankelijk snapten ze onze manier van werken niet altijd: al onze vragen, onze analyses… Ik wil de patiënt gidsen zodat die zorg draagt voor zijn gezondheid. Dat betekent volop inzetten op preventie, zo weinig mogelijk geneesmiddelen innemen, en als die toch noodzakelijk zijn, ervoor zorgen dat ze op de juiste manier worden genomen: interacties bewaken, dubbel gebruik vermijden, samen met de patiënt bekijken wat het beste moment voor inname is, de therapietrouw ondersteunen…”

De evolutie van het apothekersberoep strookt volledig met haar manier van werken: huisapotheker, goed gebruik van geneesmiddelen (GGG), medicatiereview, vaccinatie… “Voor de medicatiereview bijvoorbeeld blijft het grootste obstakel dat de patiënt moet begrijpen wat het belang ervan is. Het vergt tijd om de mentaliteit te wijzigen, dat hebben we ook gemerkt bij de start van het GGG astma.”

Contact met de artsen
Haar filosofie blijft ongewijzigd: “Om zorg te dragen voor de gezondheid van onze patiënten, is overleg met de artsen van cruciaal belang! Voor de medicatiereviews hebben we beslist om er de tijd voor te nemen: twee apothekers per betrokken patiënt om de volledige medicatie te overlopen. De analyse (medicatieschema, GFD, therapietrouw, potentiële nevenwerkingen, bestaande pathologie…) duurt minstens een uur. Voor de bespreking met de patiënt rekenen we drie kwartier tot een uur. Dan volgt nog het invullen van het e-formulier en de opstelling van het verslag, dat naar de behandelende arts wordt gestuurd. We wachten dan op zijn reactie of bellen hem op, vooraleer we feedback geven aan de patiënt. Onze patiënten zijn zeer tevreden over deze gang van zaken.”

Het contact met de huisartsen evolueert eveneens: “Ofwel krijgen we te maken met huisartsen die niet reageren – we moeten dan achter hen aan zitten, wat veel tijdverlies betekent voor ons – ofwel zijn ze heel blij om met ons samen te werken aan een 360°-aanpak van de patiënt. Als het werkt, heeft de patiënt er alle baat bij.”

Advies aan jonge apothekers
Vanuit haar ervaring heeft Valérie Lacour goede raad voor jonge collega’s: “Twijfel niet om de stap te zetten naar de officina, want elke dag is anders. Onze rol behelst immers een aanzienlijk sociaal luik en een familiale aanpak.”

Ze beseft dat de openingsuren van een apotheek zwaar doorwegen. “Maar je kan in een officina je werkuren zelf schikken, door bijvoorbeeld deeltijds te werken. Jonge apothekers moeten niet aarzelen om daarover met de titularis van gedachten te wisselen om samen de beste oplossing te vinden. Het is uiteraard een kwestie van geven en nemen; het respect moet van beide kanten komen. Het belangrijkste doel voor mij is dat je je kan vinden in een team met een project waarbinnen je de competenties opgebouwd tijdens vijf jaar universitaire opleiding ten volle kan ontplooien.”