E-geneeskunde roept een aantal problemen op voor gezondheidswerkers: hun honorarium betalen, gezondheidsdata van de patiënt behandelen, veilig informatie uitwisselen, de deontologische regels voor medische beroepen naleven en de verantwoordelijkheid bij zorg-op-afstand.

 Maar wat is ‘telegeneeskunde’? De Europese Commissie omschrijft het als volgt: “Telegeneeskunde is het op afstand leveren van gezondheidszorg via informatica- en communicatietechnologieën, waarbij de gezondheidswerker en de patiënt (of twee gezondheidswerkers) zich niet fysiek op dezelfde plaats bevinden.”

Wat remt telegeneeskunde in België?

In België bestaat er nog geen duidelijke wetgeving over telegeneeskunde. Gezondheidswerkers die zorg-op-afstandtechnologie hanteren worden intussen geconfronteerd met twee beperkingen.

• Enerzijds verbiedt de Nationale Raad van de Orde van Artsen dat een arts op afstand een diagnose stelt (dus zonder enig fysiek contact). Dit verbod geldt niet voor prestaties waarbij er geen diagnose is, zoals telemonitoring of het gebruik van videoconferenties, waarmee geïsoleerde gebieden een medische dekking kunnen krijgen.
• Anderzijds is er in de Riziv-nomenclatuur geen code om de telegeneeskundige prestaties te factureren. De patiënt kan dus geen recht doen gelden op de Riziv-terugbetaling als zorg-op-afstand is gefactureerd.

 Proefprojecten

In december 2016 werden 24 proefprojecten goedgekeurd voor het actiepunt ‘Mobile Health’ van het e-gezondheidsplan 2020, opgesteld door Sociale Zaken en Volksgezondheid.

In deze proefprojecten maken de volgende toepassingen een interactie mogelijk tussen de eindgebruiker en de zorgverstrekker:

• een webcamsysteem dat in sommige Brusselse en Antwerpse ambulances is geïnstalleerd, waardoor neurologen meteen een eerste diagnose kunnen stellen van een CVA-patiënt die naar het ziekenhuis wordt gebracht,
• een patch die in de cardiologie wordt gebruikt om de vitale functies van de patiënt continu op te volgen, waarvan een Antwerpse zorgcentrale de resultaten centraliseert,
• een digitaal informatieuitwisselingsplatform tussen Naamse patiënten met chronische ziekten en de zorgverleners, uitgerust met een teletoezichtsysteem.

Deze projecten zijn in 2017 gelanceerd met een budget voor de deelnemende gezondheidswerkers.

De toekomst van telegeneeskunde?

Op basis van deze proefprojecten komt er snel een Belgisch juridisch en reglementair raamwerk. Mét een vergoedingssysteem voor zorgverleners die gecertificeerde mobiele gezondheidsapps gebruiken. Voor 2019 wordt de terugbetaling voor sommige toepassingen uitgebreid.

Hoe zal de wetgever het conflict aanpakken tussen het principiële verbod van de Orde van Artsen en het wetgevende kader en andere terugbetalingsfaciliteiten die de huidige federale regering aankondigde? Zullen de aangenomen teksten beperkt worden tot de Riziv-bevoegdheden, of slaan ze ook op de normen voor veiligheid en bescherming van medische gegevens?

Annabelle Bruyndonckx & Vladimir Murovec
Advocaten, Simmons & Simmons LLP

> Lees ook Mijn wachtzaal is waar mijn zetel staat (Frank Ponsaert)