Telegeneeskunde, mobiele applicaties, serious games, geconnecteerde objecten… Digitale technologie wint terrein in het medisch domein. Een trend die staat voor innovatie, betere medische zorg en toekomstige besparingen.

Patiënten copiloot van hun gezondheid

Het gebruik van applicaties in het kader van de gezondheidszorg heeft verschillende voordelen. Dankzij apps kan het contact tussen patiënten en zorgverleners worden gestimuleerd en kan de opvolging van de patiënten door de zorgverleners worden gegarandeerd. Maar het grootste voordeel is dat patiënten beter kunnen worden gemotiveerd om de voorgeschreven behandeling te volgen. Dat is althans wat blijkt uit de eindevaluatie van 24 pilotprojecten rond mobiele gezondheid. Dankzij apps kunnen patiënten copiloot van hun eigen gezondheid worden.

Op dit moment bestaat er nog geen reglementering voor mobiele applicaties in de zorgsector. Er bestaat ook geen juridisch kader of blijvend model voor de verloning van zorgverleners. Minister De Block wil dat dit verandert. Haar voorstel voor een validatiesysteem in de vorm van een piramide is in dit kader een belangrijke stap. Met het systeem zal kunnen worden geëvalueerd of apps een plaats verdienen in het kader van regelmatige medische zorg, en zo ja, welke dan precies. Met de terugbetaling voor apps waarvan is aangetoond dat ze een meerwaarde hebben op economisch gezondheidsvlak komt dat binnen bereik.

Een groeiende markt

In 2017 maakte het Riziv een budget vrij van 23 miljoen euro voor e-gezondheid. De instelling hoopt hiermee op termijn reële besparingen in de gezondheidszorg te realiseren. zou de veralgemeende invoering van digitale gezondheidsapps voor vijf specifieke types patiënten – preventie van diabetes, diabetes, astma, hartrevalidatie en longrevalidatie – het Amerikaanse gezondheidszorgsysteem een besparing van 7 miljard dollar per jaar kunnen opleveren.

Gezondheidsapps voor chronische aandoeningen

Eind 2015 officialiseerde de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) de geboorteakte van de farmacie van de toekomst door haar goedkeuring te geven voor een geconnecteerd neurolepticum. Het concept ervan berust op de integratie van een sensor in de tablet aripiprazol. Deze sensor (Proteus) is op zijn beurt verbonden met een tweede, die op de borst van de patiënt wordt gekleefd, en met een app. Zodra Proteus de maag bereikt, stuurt hij een signaal naar de patch. Die registreert uiteenlopende gegevens, die worden doorgestuurd naar de smartphone van de patiënt, of zelfs direct naar de arts.

Een nog nooit geziene manier om de therapietrouw te controleren of om de doses of het tijdstip van inname aan te passen. Uiteraard moeten we niet zomaar sensoren inslikken voor de minste aandoening. Toch heeft al meer dan 2 op 10 chronische patiënten een gezondheidsapp gedownload. Dat blijkt uit een enquête van het e-gezondheidslab over het gebruik, de attitudes en de verwachtingen van mensen met een chronische aandoening. Bij diabetici is dat zelfs 6 op 10. Diabetes is bijna karikaturaal voor wat mobiele gezondheid in de toekomst zal zijn op het vlak van empowerment van de patiënt.

Zich informeren

In de apotheek is het nuttig om bepaalde, door de patiënten gebruikte apps te downloaden om te weten wat ze bevatten en om er met hen een gesprek over aan te gaan. Het gaat namelijk om een domein waarin de keuze voor het gebruik van een app moet worden genomen in overleg met een gezondheidszorgbeoefenaar, in het bijzonder wanneer met de app een chronische ziekte kan worden opgevolgd.

Diabetes24, diabetes beter controleren:

De app ‘Diabetes24’ beschikt over verschillende functies, zoals een agenda, voedingstips, een stappenteller, een koolhydratenteller, een overzicht van de injecties en een overzicht van de bloedsuikerwaarden. De gebruiker kan ook herinneringen programmeren om zijn spuitjes of tabletten niet te vergeten. De patiënt en zijn arts kunnen een volledige historiek van de glykemiemetingen raadplegen.

3S Homecare, voor een beter opgevolgd zorgparcours voor senioren:

Een app waarmee bejaarden zo lang mogelijk thuis kunnen blijven. Het gaat om interactieve software waarmee de verschillende hulp- en zorgverleners thuis kunnen worden gecoördineerd en de persoon kan worden geholpen zijn zorgparcours te volgen. Met deze nieuwe tool kunnen zorgverleners vooral ook medische informatie delen
en toezicht houden op de gezondheidsparameters van de patiënt.

Andaman7, het medische dossier binnen handbereik:

Andaman7 is tegelijk een app en een platform voor de uitwisseling van beveiligde medische gegevens. De tool maakt een echte interactie tussen de patiënten en de gezondheidsactoren (ziekenhuizen, artsen en overheids- en privéonderzoekers) mogelijk.

De actieve gebruiker houdt zijn medisch dossier zelf up-to-date met de medische gegevens die hij relevant acht, zoals recent genomen geneesmiddelen, allergieën, het zorgprotocol na een doktersbezoek, herinentingen en de bijwerkingen van een behandeling. Hij creëert zijn eigen community, waarmee hij beslist zijn volledige medisch dossier of een deel ervan te delen. Deze vertrouwenskring bestaat uit personen (artsen, thuishulp, verpleegkundigen, ouders, vrienden…) die deze gegevens op hun beurt kunnen consulteren via de op hun tablet of smartphone gedownloade app.

App 112BE, te weinig bekend, maar zeer nuttig:

De app 112 BE, waarmee in noodsituaties de brandweer, een ambulance of de politie kan worden opgeroepen, is sinds de lancering ervan in juni 2017 slechts 240.416 keer gedownload. Dat blijkt uit de cijfers van de minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA). De app heeft het voordeel dat de oproeper onmiddellijk en zeer nauwkeurig wordt gelokaliseerd en geïdentificeerd. Ook bepaalde van zijn medische gegevens (bloedgroep, eventuele gezondheidsproblemen) zijn bekend en de persoon in kwestie kan efficiënt worden doorverwezen naar de juiste spoeddienst. Met de app kan ook een chat tool worden geopend, die bijvoorbeeld nuttig kan zijn voor slechthorenden.

My Puff, gegevens over alle op de Belgische markt beschikbare inhalatoren:

My Puff is een nieuwe educatieve tool bestemd voor patiënten maar ook voor medisch en paramedisch personeel. De bedoeling ervan is de kennis van inhalatietechnieken te verbeteren.

MyPsy, eerste Belgisch platform voor e-therapie:

Aan het E-MEN-project namen verschillende Europese experts rond innovatie en technologieën in de geestelijke gezondheidssector deel. Analyse van wetenschappelijke studies bracht geen significant verschil aan het licht op het niveau van de resultaten tussen telepsychiatrie en een gewone consultatie. MyPsy verenigt Belgische klinische psychologen van wie het profiel door de patiënt kan worden bekeken voordat hij meteen een afspraak met een van hen maakt. De gesprekken vinden plaats via videoconferentie.

CardioPass, de gezondheid van het hart:

Met deze app kan informatie worden verstrekt over cardiovasculaire risicofactoren, kan het cardiovasculaire risico worden gemeten en gecontroleerd, kunnen behandelingen worden gepland en herinneringen hiervoor worden ingesteld, ongeacht of ze door een arts zijn voorgeschreven of niet.

Bloomlife, baarmoedercontracties evalueren:

De bedoeling van Bloomlife is toekomstige ouders te helpen een onderscheid te maken tussen de contracties die voorafgaan aan de bevalling en die kunnen optreden vanaf de 6e maand van de zwangerschap enerzijds, en de contracties die de nakende geboorte en bevalling aankondigen anderzijds. Het is een monitor die de elektrische activiteit van de baarmoederspier meet. Hij wordt op de buik van de aanstaande moeder geplaatst met behulp van een hypoallergene pleister die ongeveer 7 dagen ter plaatse blijft. De pleister geeft de gegevens over de contracties vervolgens via bluetooth door aan de speciale app.