Thiopental, gebruikt om euthanasie uit te voeren, is tijdelijk niet beschikbaar, meldt het BCFI (Belgisch Centrum voor Farmacotherapeutische Informatie). Het enige nog resterende alternatief is propofol, aldus het BCFI. Dit recente voorbeeld legt de vinger weer op de wonde van tekorten aan courante geneesmiddelen. Dat wordt blijkbaar erger.

Dit specifieke knelpunt zou in juli van de baan moeten zijn "maar het is niet zeker dat de bestaande ziekenhuisvoorraden zullen volstaan." Eind vorig jaar kopten de kranten nog op het medicijnentekort. De APB (Algemene Pharmaceutische Bond) nam net zoals het Riziv en de geneesmiddelenindustrie deel aan werkgroepen van het geneesmiddelenagentschap (FAGG). Is een evolutie merkbaar?

Voor Alain Chaspierre (APB) zijn uit de beraadslagingen interessante maatregelen voortgevloeid. "Er is de ‘echte’ onbeschikbaarheid, wat slaat op +/- 400 geneesmiddelen [van de 10.000 CNK-codes]. Dat is niet nieuw, maar ze dreigt toe te nemen. Door de druk op de prijzen van oude medicijnen laten fabrikanten slechts een beperkt aantal of zelfs maar één wereldwijde productiesite toe om de kosten te rationaliseren. Bij de geringste fout - grondstoffen, transport ... - kan er een breuk optreden."

Om die tendens tegen te gaan ontwikkelde het FAGG een beslisboom die mogelijke alternatieven biedt, inclusief eventueel de magistrale alternatieven of tijdelijke en voorwaardelijke vergunning voor de betrokken firma. Dat om loten te importeren uit het buitenland, zegt de APB-voorzitter. In de toekomst moeten voorschrijvers via hun software beter op de hoogte zijn van deze oplossingen. Bovendien moet elke onbeschikbaarheid van meer dan 3 dagen aan het FAGG worden gemeld (vroeger was dat 14 dagen).

Lever alleen aan de Belgische markt

Aan de andere kant, zegt Alain Chaspierre, zijn er "onbeschikbaarheden door quota.” Die veroorzaken de helft van de problemen. De industrie wordt geconfronteerd met de uitvoer van geneesmiddelen naar landen van de Unie waar ze duurder worden verkocht. Deze praktijk, die niet illegaal is, verstoort productieplannen per land. Als reactie hierop heeft de industrie quota vastgesteld. Eenmaal die quota bereikt, worden apotheken niet langer beleverd. Ze moeten rechtstreeks naar de firma om maximaal 5 dozen te bestellen. "Een interne enquête vertelde de APB dat apothekers 4 tot 5u per week worstelen om de continuïteit van de behandeling te waarborgen.

"Onlangs is een ministerieel besluit aangenomen [MB 08/05, red] dat we toejuichten: het probleem verpest immers het dagelijkse werk.” Het besluit verhindert de export niet, maar verplicht de groothandel om haar status te verduidelijken: je hebt 'groothandels' die kunnen exporteren en 'grossisten-verdelers’ die zelf alleen de Belgische markt moeten bevoorraden. De wet vereist nu dat ze duidelijk zijn over hun activiteiten, zodat bedrijven weten of er een risico is op export.

Dus we kunnen verwachten dat de tekorten gedeeltelijk worden ingeperkt, althans wanneer de uitvoeringsbesluiten er zijn? "We moeten het vervolg bekijken. De wet is al aangevallen door vier bedrijven die gespecialiseerd zijn in de export, het Grondwettelijk Hof ... "

Voor de voorzitter van de APB zullen de regeringen ooit en middenweg moeten vinden tussen de economische belangen van enkelen en het algemeen volksgezondheidsbelang. Hij ziet in het probleem van onbeschikbaarheid "nog een andere uitwas van de commercialisering van de gezondheid.”

Lees ook: FAGG en kabinet De Block stellen gerust