Eén van de uitdagingen van 2022 wordt zonder enige twijfel de vaccinatie door apothekers in hun officina. Maar wat vinden apothekers er zelf van? Zijn ze er klaar voor? Zullen ze de handschoen opnemen? En hoe zit het met de relatie met de huisarts? In een exclusieve enquête stelde Farma-Sfeer deze vragen en bijna 400 apothekers hebben geantwoord.
De apothekers zijn blij dat ze kunnen vaccineren tegen covid-19 (55% op nationaal vlak: 60% Nederlandstaligen en 51% Franstaligen en 12% die geen antwoord gaven). “Dat is een zeer goede zaak.” Ze wijzen wel op mogelijke problemen die uit de vaccinatie kunnen voortvloeien: “Nog wat extra werkbelasting en het is nu al moeilijk betaalbaar personeel te vinden.” “Dit is niet waarom ik farmacie ben gaan studeren, anders was ik wel verpleger geworden.” “Ik zal tevreden zijn als er een honorarium wordt gegeven bij vaccinatie, maar vrees dat we weer eens niet zullen worden geremunereerd.” Sommige apothekers wijzen erop dat met name kleine officina’s hier niet op voorbereid of voorzien zijn. “Niet elke apotheek is hiervoor uitgerust. Het onderscheid tussen ketens en de kleine apotheker wordt alleen maar groter.” Andere apothekers vragen zich af of de gezondheidszorg hier wel bij gebaat is. De veiligheid van de patiënten komt erdoor in het gedrang. Vaccineren in een centrum zie ik wel zitten.” Vaccineren door apothekers zou ook wel eens de relatie met de huisartsen kunnen verzuren, vreest een aantal apothekers. “Het verscherpt de strijd met de huisarts. Het is zeer onzeker of patiënten en huisartsen zullen aanvaarden dat we deze taak op ons nemen.” Wordt vaccineren door apothekers toch mogelijk, dan willen ze het wel uitbreiden tot andere vaccinaties, zoals de griepvaccinatie.
En de opleiding?
Een penibel punt blijft de opleiding om te vaccineren. Hier wordt een groot verschil vastgesteld tussen de landsdelen. Globaal zegt 58% van de apothekers een opleiding te hebben gevolgd. In Vlaanderen is dat meer dan twee derde (68%), in Franstalig België net iets minder dan de helft (48%). Eens de vorming gevolgd, blijft de vraag wie ook effectief wil vaccineren. Bijna zes op tien apothekers zegt bereid te zijn tegen covid-19 te vaccineren, iets meer in Vlaanderen (62%) dan in Franstalig België (56%). Daarbij blijft men zich bewust van mogelijke problemen. “Ik heb geen aparte ingang en ruimte ter beschikking.” “Als apotheker die alleen werkt, is het moeilijk. Ik twijfel nog.” De Brusselse apotheker Annick Govaert vindt de vaccinatie in de officina zeker in grootsteden als Brussel erg belangrijk. “Wij bereiken mensen die geen vaste huisarts hebben. Het zorgt wel voor bijkomende organisatie. Als ik mee instap in het vaccineren, zou ik kiezen voor een vaste vaccinatiedag.”
Spanningen met de huisartsen
De evolutie van de rol van de apothekers in deze crisis leidde soms tot min of meer grote wrijvingen tussen bepaalde huisartsen en apothekers en ook tussen de vertegenwoordigers van de beroepsorganisaties. Een grote meerderheid van de apothekers (72% nationaal, 77% in Franstalig België en 67% in Vlaanderen) hoopt dat apothekers en huisartsen de strijdbijl begraven in de discussie over hun respectievelijke rol in de eerstelijnszorg. “Op lokaal niveau zien we vooral een goede samenwerking tussen huisartsen en apothekers”, stelt Hilde Deneyer van het VAN vast. “Ze hebben vaak en intensief contact over de behandeling van patiënten. Ook in de vaccinatiecentra verliep de samenwerking tussen artsen, apothekers en verpleegkundigen heel vlot. In persoonlijke contacten en lokaal zijn er amper problemen. Op niveau van de koepels, moeten die uiteraard hun rol als belangenverdediger spelen.”
> Lees meer over deze enquête in Farma-Sfeer
Enquête per e-mail uitgevoerd tussen 30 december 2021 en 15 januari met in totaal 394 respondenten die representatief zijn voor de beroepsgroep.
