Vorige week werd in de Kamer een voorstel van resolutie rondgedeeld om het tekort aan geneesmiddelen aan te pakken. Initiatiefneemster is apotheker en N-VA-kamerlid Kathleen Depoorter.

Het probleem is al enkele jaren bekend maar lijkt nog te verergeren. Depoorter verwijst onder meer naar een RTBf-reportage van 2016 die toen gewag maakte van 1.200 patiënten per jaar dat er toen mee kampte en één op de 20 geneesmiddelen die niet beschikbaar zijn. Parlementaire cijfers zouden de negatieve trend bevestigen.

N-VA-partijgenote Yoleen Van Camp stipte eerder als oorzaken gevallen van overmacht aan, aangewakkerd door het just-in-time-leveringsprincipe, maar ook bewuste marktafscherming uit economische overwegingen. Naast parallelexport is evenwel ook de lage winstmarge voor sommige geneesmiddelen problematisch.

Weliswaar geldt een Europese meldingsplicht van zes maanden voor een verwacht tekort aan terugbetaalde geneesmiddelen. Is het geneesmiddel weer beschikbaar, dan moet dat worden gemeld aan het FAGG. Het FAGG maakt alles publiek op zijn site, al werd in het verleden al vastgesteld door de Universiteit van Antwerpen dat die meldingen niet steeds correct waren.

De Nederlandse wetgeving kent al langer een boete (momenteel ruim 800.000 euro) voor fabrikanten van medicijnen die (tijdelijk) onbeschikbaar zijn.

Voorstel letterlijk

Het resolutievoorstel luidt als volgt:

De Kamer van Volksvertegenwoordigers:

A. stelt vast dat een toenemend aantal geneesmiddelen tijdelijk (of definitief) onbeschikbaar zijn;

B. is zich bewust van de impact hiervan op de patiënt en op de sociale zekerheid;

C. verwijst naar het wetsvoorstel dat de melding van tekorten van geneesmiddelen met de exacte reden ervan regelt (DOC 54 2440/001);

D. verwijst naar het wetsvoorstel dat regelt dat tekorten van geneesmiddelen die niet zijn te wijten aan overmacht worden beboet, waarbij ook de extra kosten die voortvloeien uit het tekort ten laste worden gelegd van de verantwoordelijke (DOC 54 2440/001);

E. verwijst naar het wetsvoorstel dat bijkomend de praktijken van paralleluitvoer aan banden legt, door de mogelijkheid te bieden om de uitvoer te beperken in geval van een tekort (DOC 54 2440/001);

F. oordeelt dat onbeschikbaarheden zoveel als mogelijk vermeden moeten worden;

G. oordeelt dat het recht op het in de handel brengen van geneesmiddelen, alsook de eventuele terugbetaling van geneesmiddelen, ook verantwoordelijkheden inhoudt voor de vergunninghouder;

H. oordeelt dat het recht op het houden van een vergunning voor de groothandel in geneesmiddelen ook een verantwoordelijkheid inhoudt ten aanzien van de leveringszekerheid;

I. oordeelt dat de onbeschikbaarheid van levensreddende geneesmiddelen te allen tijde moet worden vermeden;

J. oordeelt dat in geval van onbeschikbaarheden de apotheker zo veel als mogelijk moet worden ondersteund om valabele alternatieven uit te tekenen;

De Kamer verzoekt de federale regering:

1. bij de onderhandelingen en de procedures over het in de handel brengen en de eventuele terugbetaling van geneesmiddelen duidelijke afspraken te maken met de vergunninghouder over de beschikbaarheid van het middel waarvoor de vergunning en/of de terugbetaling wordt gevraagd, met bijzondere aandacht voor de klasse A-geneesmiddelen;

2. bij de onderhandelingen en procedures over het houden van een vergunning voor de groothandel in geneesmiddelen duidelijke afspraken te maken over de leveringszekerheid en het aanhouden van voldoende voorraden, om calamiteiten op te vangen;

3. de controles aan te scherpen op de naleving van de meldingsplicht van tekorten, inclusief de correcte reden ervoor en met inbegrip van de gecontingenteerde geneesmiddelen, en ook op de tekorten zelf;

4. de lijst van onbeschikbare geneesmiddelen verder bij te werken en te integreren in de bestaande softwarepakketten van de apothekers;

5. te bekijken hoe in de praktijk de apotheker beter kan worden ondersteund om bij tekorten de patiënt valabele alternatieven te bieden, met name door te bekijken of een autonoom substitutierecht in geval van tekorten haalbaar en wenselijk is en met name door te bekijken of de importprocedures in geval van tekorten van geneesmiddelen vereenvoudigd kunnen worden;

6. de nieuwe wetgeving inzake stockbreuken een jaar na de indiensttreding te evalueren en waar nodig bij te sturen en te verscherpen, bijvoorbeeld door de bedragen van de boetes nog te verhogen of de patentbescherming te viseren.

20 juni 2019

Kathleen DEPOORTER (N-VA)

Het voorstel moet nog worden gestemd.

Lees ook: apothekers luiden alarmbel

De volledige tekst van de resolutie vindt u hier.