Er gaat haast geen dag voorbij of er verschijnt ergens een artikel in de pers over huisartsen die nieuwe patiënten weigeren en een patiëntenstop invoeren. Niet enkel in Vlaanderen, maar ook in Wallonië, zo blijkt uit een enquête van onze Franstalige collega’s van Medi-Sphere.

Begin juli pakte De Standaard uit met het nieuws dat zowat alle huisartsenkringen in Vlaanderen en Brussel te maken hebben met een patiëntenstop in één of meerdere praktijken. De Huisartsenkring Pajottenland had de kat de bel aangebonden met de noodkreet dat driekwart van de huisartsenpraktijken in de kring een patiëntenstop invoerden en dat de situatie alleen maar erger zou worden vermits tegen 2024 een derde van de actieve huisartsen in de kring zal stoppen.

De Standaard legde daarop zijn oor te luisteren bij tientallen kringen (goed voor meer dan vijfduizend huisartsen en zes miljoen patiënten) en kwam tot de onthutsende vaststelling dat er slechts in één kring (Huisartsen Westhoek) geen enkele praktijk was die een patiëntenstop invoerde. Meer dan de helft van de kringen geeft echter aan dat minstens de helft van de praktijken in de kring een patiëntenstop heeft. De wachtlijsten om tot een praktijk toegelaten te worden, kunnen oplopen tot twee jaar.

En gisteren meldde VRT News dat de spoeddiensten een beduidende toename zijn van het aantal patiënten. Hoewel niet de enige factor, schrijven ze dat toch grotendeels toe aan de moeilijkheid die een patiënt ondervindt om een huisarts te vinden.

De enquête in De Standaard inspireerde onze Franstalige collega’s van Medi-Sphere tot het houden van een eigen enquête bij de huisartsen in Wallonië en Brussel. In Vlaanderen leeft misschien de idee dat de situatie ten zuiden van de taalgrens minder ernstig is omdat er pas de laatste jaren werk wordt gemaakt van een beperking van het aantal studenten geneeskunde. Niets is echter minder waar.

Uit de online enquête waaraan 366 Franstalige huisartsen deelnamen, blijkt dat zes huisartsen op tien (60,66%) geen nieuwe patiënten meer aanneemt. Dat percentage ligt dus nog wat hoger dan in Vlaanderen, waar volgens de enquête van De Standaard ongeveer de helft van de praktijken geen nieuwe patiënten aanvaardt.

Opmerkelijk zijn de verschillen tussen bepaalde categorieën. Vrouwelijke huisartsen zeggen iets vaker een patiëntenstop in te voeren. Het meest opmerkelijke cijfer is echter dat van de jonge Waalse huisartsen (tussen 26 en 35 jaar). Maar liefst tachtig procent van deze groep zegt patiënten te weigeren. Nog een opmerkelijk verschil bestaat er tussen groepspraktijken en medische huizen in Brussel en Wallonië. In de hoofdstad weigeren zij in 40 tot 45% van de gevallen patiënten, in Wallonië bij ongeveer 75%.

Gevraagd naar de motieven van de weigering, keren vaak dezelfde antwoorden terug: de naderende pensioenleeftijd, de administratieve overlast, de levenskwaliteit en het hoge verwachtingspatroon van de patiënten gekoppeld aan onbetamelijk gedrag van de mensen. Vanuit syndicale hoek wordt met een verwijtende vinger gewezen naar de politiek die veel te laks omgaat met het probleem en niet meteen oplossingen aanreikt. Afwachten of de New Deal van federaal minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) met onder andere een gedeeltelijke inperking van het aantal ziekteattesten soelaas zal brengen.

Lees ook : Patiëntenstop: waar ligt de knoop?