"Ik kijk altijd of er nog uitwegen zijn voor wie euthanasie wil." Dat heeft de psychiater die zich moet verantwoorden voor vergiftiging van de 38-jarige Tine Nys in 2010, verklaard voor het Gentse hof van assisen. Volgens de wet moet de geconsulteerde psychiater in dit geval onafhankelijk zijn ten opzichte van de patiënt, maar volgens het openbaar ministerie had ze Tine Nys in behandeling.

De psychiater gaf een uitgebreid overzicht van haar contacten met Nys. "Bij het eerste gesprek vroeg ze me of ze autisme had, en ze vroeg ook euthanasie", zei de psychiater, die ook voorzitter is van de vzw Vonkel. De vzw omschrijft zich als "een luisterend huis", met "als doel de bevordering van de integratie van het sterven, het doodgaan en het rouwen in het levensplan van elke persoon en zijn naast- en nabestaanden".

De psychiater zei dat uit onderzoek bleek dat Tine Nys inderdaad autisme had. "Autisme is een zeer vaak miskende diagnose, zeker toen", zei de psychiater. "Ik kijk altijd of er nog uitwegen zijn voor wie euthanasie wil. Alleen als er geen menselijke, redelijke behandelperspectieven zijn, willen we meewerken aan de wens om uit het leven te stappen."

Familie

De familie Nys steunde het euthanasieverzoek niet, zei de arts. "Ze wou haar familie er niet bij betrekken, maar ik zei haar dat dat wel nodig zou zijn. Er bleven veel verwijten aan het adres van Tine komen. Volgens Tine zou haar papa ook autisme gehad hebben en een zwaar alcoholprobleem, en toonde haar moeder geen moederliefde. (..) Ze heeft zes suïcidepogingen ondergaan, en na één ervan heeft ze in een coma gelegen en maanden in een rolstoel gezeten. Ze vertelde ook over de prostitutie waar ze beschaamd over was en de abortus waar ze kapot van was."

De laatste consultatie met Tine Nys was op 8 april, verklaarde de psychiater. "Ze wilde niet meer, ze kon niet meer. (..) Ze heeft toen een voorschrift Temesta gevraagd. Ik noem dat niet behandelend arts worden. (..) Ze vroeg ook een briefje voor ziekteverlof, omdat ze tot op het laatste bang was voor collocatie. (..) Ik heb haar ook de laatste dag gebeld, toen zei ze 'ik ben volmaakt gelukkig', omdat er eind aan haar lijden zou komen. (..) Ze wilde niet meer leven. (..) Geloof me euthanasie is geen gemakkelijke weg. Om daarvoor te kiezen als jonge mens moet je hard en lang geleden hebben."

'De dood ingeduwd'

Volgens de familie van Nys werd Tine de dood ingeduwd door de beschuldigde. "Zo werden, onder meer, haar laatste weken in beeld gebracht door fotografen en zou haar menselijk verhaal centraal staan in een boek over euthanasie, dit alles op initiatief van Vonkel", aldus advocaat Fernand Keuleneer. "Dat is compleet uit de lucht gegrepen", reageerde de psychiater. "Ik had geen project in mijn hoofd, geen documentaire of geen film." De vrouw stelde dat ze Tine "niet had kunnen redden".

De psychiater getuigde dat ze de dag na de euthanasie telefoon kreeg van de vader van Tine, die haar vroeg om te spreken op de uitvaart. "Mijn mond viel open. Ik was compleet in de war. Uiteindelijk ben ik toch gaan spreken op de uitvaart, om menselijke redenen, en omdat het op uitdrukkelijke vraag van de familie was."

Twee adviezen

Over de euthanasiewetgeving trad de beschuldigde arts niet in detail. "Tine Nys heeft mij om advies gevraagd als psychiater. In de wet staat dat de uitvoerende arts de andere artsen moet raadplegen, maar in de praktijk moeten er gewoon twee adviezen zijn. Hoe de patiënt bij de arts terechtkomt, is een detail."

Advocaat Keuleneer vroeg de vrouw hoe ze haar in de wet omschreven positie zag. "Beschouwt ze het als haar rol binnen de wet om als een arts bezwaren heeft (tegen de euthanasie, nvdr.), dat ze op zoek gaat naar een andere arts?" De psychiater bevestigde, maar haar advocaat Jef Vermassen nuanceerde dat. "Het is niet dat ze op zoek ging naar een andere arts om te vervangen en om een handtekening te krijgen", zei Vermassen.

Wie met vragen zit rond zelfdoding, kan terecht bij de Zelfmoordlijn via het gratis nummer 1813 of op www.zelfmoord1813.be.

> Lees ook: "Spreken is zilver, zwijgen is goud"