Bij herhaling beklemtoont het federaal regeerakkoord dat we moeten inzetten op een langetermijnvisie. De eerste contouren daarvan worden zichtbaar in het begrotingsvoorstel 2021 van het Riziv-verzekeringscomité. 2021 wordt een overgangsjaar om dan definitief een aantal zaken in de steigers te zetten voor 2022 en de jaren nadien.

Eerst en vooral was er een budgettaire kunstgreep nodig om het financiële plaatje voor 2021 nog enigszins te doen kloppen. Dat gebeurt door de wettelijke groeinorm aan te passen zodat de geraamde uitgaven van ruim 30 miljard overeenkomen met de begrotingsdoelstellingen van dezelfde orde. Oorspronkelijk lagen die geschatte uitgaven immers een half miljard hoger dan de doelstellingen.

Het Verzekeringscomité stipt alvast aan dat 150.000 euro moet worden dichtgereden via het geneesmiddelenbudget. Verder is er geen budgettaire ruimte voor dringende nieuwe initiatieven, tenzij die ruimte binnen elke sector geschapen wordt door verschuivingen.

Groeinorm van 2,5% of niet?

Wat de aanpassing van die groeinorm betreft, valt wel meteen een kunstgreep op die volgens sommige experts het inktverse regeringsakkoord al uitholt. De groeinorm van 2,5% wordt vanaf het begrotingsjaar 2022 immers al opgesplitst: een deel van de wettelijke groeinorm boven de 2 procent wil het Verzekeringscomité -waarin de artsen alleen een adviserende stem hebben en de ziekenfondsen meer doorwegen, red.- namelijk inzetten voor de ‘realisatie van gezondheidszorgdoelstellingen’.

Daarmee geeft het comité een eigen, precieze interpretatie aan dat regeerakkoord dat algemeen stelt: “De wettelijke groeinorm zal niet enkel dienen ter financiering van het volume-effect in de vraag maar moet ook nieuwe zorginitiatieven mogelijk maken die mee ten dienste staan van de vooropgestelde gezondheidszorgdoelstellingen en het verlagen van de patiëntenfactuur.”

Nog wat concreter wordt het als de werven worden opgesomd die sporen met deze op zich nobele gezondheids(zorg)doelstellingen:

Preventie. (…) We willen meer inzetten op preventieve zorg en opvolgingsbezoeken, onder meer in de tandzorg en in de thuiszorg (…) voorkomen van overgewicht en obesitas, verslaving, chronische aandoeningen…

Financiële zorgtoegankelijkheid: (…) een betere toegankelijkheid van tandzorg, de zorgverlening in de eerste lijn (vb. een versterking van de forfaitaire vergoeding of van de financieringscomponenten om samenwerking en preventief en gericht handelen aan te moedigen, hoorapparaten of kosten van patiëntenvervoer, zoals voorbeeld opgenomen in de behoeftefiches van de sectoren en het Observatorium Chronisch Zieken, en meer daghospitalisatie waar mogelijk. Vanuit het Verzekeringscomité wordt eveneens gewerkt aan evenwichtige tariefakkoorden die leiden tot een hogere conventiegraad en dus meer tariefzekerheid voor de patiënt;

Geïntegreerde zorg. (…)  zorgtrajecten zoals

• voor zwangere vrouwen
• het voortraject diabetes met meer inzet van educatie door apothekers, verpleegkundigen, kinesitherapeuten, diëtisten en podologen,
• voor mensen met een zeldzame aandoening,
• voor patiënten die voor bariatrische chirurgie in aanmerking komen
• voor personen met risico op of met ondervoeding…
• voor kankerpatiênten: (thuiszorg, vb. project OncoHome) zowel als het ondersteunen van de netwerken ziekenhuizen en de netwerken artikel 107.

De geïntegreerde zorg moet ondersteund worden door een vlotte gegevensuitwisseling tussen actoren met respect voor de privacy (vb. de uitbouw van het EPD). Ook het verhogen van het gezondheidsvaardigheidsniveau, meer overleg tussen arts en apotheker over voorschrijven van geneesmiddelen met onder meer als doelstelling minder polimedicatie onder de 75-plussers, meer zorgcoördinatie voor patiënten met chronische aandoeningen en voor patiënten die revalideren van een besmetting door covid-19 passen hierbij, en meer geestelijke gezondheidszorg. (…) Verder lopen er tot eind 2021 pilootprojecten Geïntegreerde Zorg voor chronisch zieken die geëvalueerd dienen te worden en mits positieve evaluatie verlengd kunnen worden;

Een task force om in overleg een plan doelmatige zorg (verminderen van de medische praktijkvariaties, rationeel voorschrijven…) uit te werken en daarbij een bepaald budget voor ogen te houden dat in 2022 op structurele basis efficiëntiewinsten moet genereren. Daarover wordt vóór 30 juni 2021 verslag aan het Verzekeringscomité uitgebracht dat erop toeziet en coördineert. Bedoeling is om deze efficiëntiewinsten integraal terug te investeren in de zorg.

Een meerjarenpact met de sector farmaceutische specialiteiten, dat rekening houdt met het opgelegde besparingstraject, transparanter is, het huidige terugbetalingssysteem bijstuurt en rationeel en correct gebruik van geneesmiddelen stimuleert.