Een meerderheid (9/10) probeert wel om er het beste van te maken. Dat is een van de conclusies van de digitale peiling die MediSfeer en De Specialist hielden in de tweede helft van augustus bij in totaal bijna 2.000 huisartsen en specialisten, nagenoeg gelijk verdeeld.

Voelt u zich in staat om weer voluit te gaan met dezelfde implicatie als tijdens de voorbije lente, nu de epidemie weer opflakkert? 

Op die vraag antwoordden bijna 34% van de huisartsen en ruim 30% van de specialisten dat ze er helemaal klaar voor waren. De meerderheid liet wel weten dat ze er 'niet helemaal' klaar voor waren maar 'het moet wel'.

Een derde van de huisartsen en een kwart van de specialisten had eind augustus nog geen vakantie (kunnen) nemen. Overigens staat ‘vakantie nemen’ na dit loodzware voorjaar niet noodzakelijk gelijk met fysiek en mentaal recupereren: zeven op de tien Vlaamse huisartsen menen bijvoorbeeld dat ze niet of onvoldoende hersteld zijn. De meest aangehaalde redenen: mentale belasting, uitputting, onzekerheid en onnodige administratie (naast de onduidelijke richtlijnen).

Wat die onduidelijke richtlijnen betreft, ligt de bal in het kamp van de politiek.

Eenheid van commando

“Had de politiek dit beter kunnen aanpakken? “, vraagt dr. Van Giel (Domus Medica) zich af. “Er zijn zeker fouten gemaakt en er is zeker een gebrek aan eenheid van commando.  Anderzijds wil ik toch benadrukken dat er zeer gedreven ambtenaren zijn die het best van zichzelf geven om deze crisis te beheren. Alles over één kam scheren is dus onjuist.”

Soms is het moeilijk om naast die politieke fouten te kijken. Jos Vanhoof (Vlaams Artsensyndicaat): “Echt politiek leiderschap ontbrak, met éénduidige sobere en verstaanbare 1 A4-communicatie en dit zeker de eerste maand(en). Op een vast tijdstip in de week. Met herhaling van de hygiëne-basisregels. De bevolking blijven responsabiliseren ook, voor een toekomst waar men meer moet leren leven met een gecontamineerde leefomgeving.”

Veranderende richtlijnen

“Het gebrek aan testmateriaal, naast natuurlijk ook voortschrijdend inzicht, maakten dat de richtlijnen op den duur wel erg vaak veranderden” beaamt ASGB-voorzitter Reinier Hueting. Het ASGB heeft elke wijziging steeds zo snel mogelijk doorgestuurd naar de leden. De bevoegdheden zijn te versnipperd en de politici kunnen het maar niet laten telkens ook hun eigen mening te ventileren. Dat de overheid er zo niet in slaagt om eenduidig en helder te communiceren is kennelijk van ondergeschikt belang, maar draagt wel bij tot de ‘coronamoeheid’.

Roel Van Giel wijst erop dat zijn organisatie eind augustus verschillende fiches opmaakte die de huidige stand van zaken samenvaten, net omdat veel huisartsen door het bos de bomen niet meer zien.  Er is ook veel onzekerheid voor de komende maanden. Wij werken daarom aan een winterplan, een leidraad voor de huisartsenpraktijken. Huisartsen hebben aangetoond zeer flexibel te werken en open te staan voor nieuwe consultatievormen.”

“Zowel de huisartsen als de bevolking snakken naar een consistente set van maatregelen die voor een langere periode aangehouden en volgehouden kan worden. De laksheid die optreedt bij de bevolking dreigen we dubbel en dik te betalen.”

Vergoedingen en uitbetalingen

“De syndicaten zorgden van bij het begin voor financiële vergoedingen voor de teleconsultaties, de triage- en testcentra en beschermend materiaal, maar de uitbetalingen door Riziv en mutualiteiten lieten vooral in het begin op zich wachten. Op Vlaanderen wachten we nog steeds. We moeten beter leren omgaan met een permanente infectieuze leefomgeving, en dat vergt crisismanagement”, merkt Jos Vanhoof dan weer op. De Vas-ondervoorzitter breekt een lans voor praktijk- of netwerkgelinkte eenheden om ‘vuile’ patiëntenstromen op te vangen. Die opvang ziet hij liever niet meer in onpersoonlijke triageposten.

Andere vaststellingen:

Patiënten

·      Een meerderheid van dokters ziet tekens bij hun patiënten dat er nonchalance sluipt in het patiëntengedrag wat de opvolging van de beschermingsmaatregelen covid-19 betreft.

Beslissingen

·      De meeste artsen achten het gewicht van expertenadviezen voldoende of te klein

Telegeneeskunde

·      Teleconsultaties: de voorlopige regeringsmaatregelen om teleconsultaties plus attesten/vernieuwingen van attesten vanop afstand toe te staan tijdens covid-19, mogen voor een meerderheid van zowel artsen als patiënten (64%) verlengd worden.

Werkomstandigheden en communicatie

·      Vooral onduidelijke richtlijnen bemoeilijken het artsenwerk.

·      Een meerderheid van vooral huisartsen maar ook specialisten wordt ‘geregeld’ of ‘soms’ elke dag  geconfronteerd met patiëntenvragen over covid-19. Dat vergt veel tijd en energie.

·      Opvallend ook is dat zelfs nu nog een derde van de huisartsen en een flink aantal specialisten zegt dat ze niet over voldoende beschermingsmateriaal beschikken. Velen halen verder aan dat de honoreringen nog niet duidelijk zijn afgehandeld.

Uitgestelde zorg

·      Bijna de helft van de specialisten (46%) die met een discipline van uitgestelde zorg te maken hadden, geeft aan dat het peil van de uitgestelde zorg nog steeds iets of veel lager ligt dan voor de crisis.

Lees ook: 

U mag puin patiëntencommunicatie ruimen

Vooral onduideljke richtlijnen bemoeilijken uw werk

Zes op de tien huisartsen zien teleconsulteren zeker zitten

Acht op de tien huisartsen betreuren hun ondervertegenwoordiging in beslissingsorganen covid-19