De coronapandemie had een enorme impact op de terugbetalingen in 2020. Door zorguitstel schat het Riziv de minderuitgaven binnen en buiten de ziekenhuizen op 1,474 miljard, met vooral een sterke daling tijdens de eerste golf. Er ging tot nu toe bovendien 809 miljoen extra naar bijkomende maatregelen, vooral voor de terugbetaling van labtesten en de uitzonderlijke aanmoedigingspremie voor zorgverleners.
Dat blijkt uit het monitoringsrapport van het Riziv.
Naast die verschuivingen heroriënteerde het Riziv een deel van zijn middelen om de zorgcontinuïteit te waarborgen.
Welke gevolgen had de pandemie vorig jaar op de uitgaven van de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging? Door zorguitstel worden die geschatten op 1,227 miljard voor het eerste semester en 247 miljoen voor het tweede semester van 2020.
Artsenhonoraria daalden fors intramuraal
Binnen de ziekenhuizen bedraagt de daling van 4,1 procent bij de geboekte uitgaven tegenover 2019. Vooral de honoraria van de artsen kenden een sterke daling. Bij de dringende zorg noteerde het Riziv na de eerste lockdown een inhaalbeweging. Die is minder uitgesproken bij de niet-dringende consultaties, waar er een nieuwe terugval was in november.
De uitgaven voor de ambulante sectoren buiten de ziekenhuizen bleven globaal gezien nagenoeg stabiel ten opzichte van 2019, door een stijging in het tweede semester. In bepaalde sectoren, zoals bij de tandartsen en opticiens, daalden de Riziv-uitgaven. Bij andere sectoren, zoals van de vroedvrouwen en de verpleegkundigen, stegen de uitgaven.
Het aantal verstrekkingen voor consultaties en bezoeken voor artsen daalde met slechts 0,8 procent in 2020 ten opzichte van 2019. De daling is beperkt dankzij de mogelijkheid om consultaties op afstand uit te voeren.
Zorgcontinuïteit dankzij heroriënteren middelen
Om de zorgcontinuïteit te garanderen, heroriënteerde het Riziv middelen binnen de begroting van 2020. Zo kende het een uitzonderlijke federale financiële tegemoetkoming toe van 2 miljard aan de algemene en psychiatrische ziekenhuizen. Het verhoogde daarnaast eenmalig het bedrag voor artsen per Globaal Medisch Dossier voor een totaal bedrag van 172 miljoen en creëerde de mogelijkheid tot verstrekkingen van op afstand.
Over alle sectoren boekten zorgverleners 11,3 miljoen verstrekkingen op afstand, goed voor een uitgave van 238 miljoen. Artsen attesteerden het overgrote deel van deze verstrekkingen.
Bijkomende uitgaven voor extra maatregelen
In de strijd tegen COVID-19 keurde het Riziv in 2020 bijkomende uitgaven goed voor extra maatregelen. De totale uitgaven hiervoor bedroegen bij de opmaak van dit rapport 809 miljoen . Het grootste deel hiervan ging naar de terugbetaling van COVID-testen (236,8 miljoen), de uitzonderlijke aanmoedigingspremie voor mensen die werken in de zorgsector (199,6 miljoen) en bijzondere beschermingsmaatregelen en -materialen voor zorgverleners (155 miljoen euro). Het Riziv vergoedde in totaal 5.351.481 COVID-testen in 2020.