België doet het relatief goed doet, maar er is nog groeipotentieel aanwezig. Als België de 3%-norm had willen behalen in 2017, dan had het nog 1,5 miljard euro bijkomend moeten investeren in O&O. Ons land blijft kwetsbaar. Binnen de verwerkende nijverheid blijft de farmasector de belangrijkste investeerder (27%).
Dat blijkt uit officiële statistieken voor onderzoek en innovatie van het Federaal Wetenschapsbeleid.
In België bedroeg de O&O-intensiteit voor de ondernemingssector in 2017 1,87%. Vergeleken met Frankrijk, Italië en het Verenigd Koninkrijk ligt de Belgische O&O-intensiteit hoger. In vergelijking met Zweden, Oostenrijk en Denemarken ligt onze O&O-intensiteit lager. Het zijn dus de grotere EU-lidstaten die een lagere intensiteit hebben, en de kleinere lidstaten met een vergelijkbare economische grootte als België, die een hogere intensiteit hebben.
Voor het geheel van de publieke sectoren bedroeg de O&O-intensiteit in België voor 2017 0,79%. Van de grote lidstaten (Duitsland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Italië) heeft enkel Duitsland een hogere intensiteit dan België. Nemen we een reeks van kleinere lidstaten als referentie (Denemarken, Nederland, Oostenrijk, Zweden en Finland), dan stellen we vast dat de Belgische O&O-intensiteit lager ligt.
We kunnen stellen dat België het relatief goed doet, maar dat er nog groeipotentieel aanwezig is. Indien België de 3%-norm had willen behalen in 2017, dan had het nog 1,5 miljard euro bijkomend moeten investeren in O&O.
Farma belangrijkst
In de Belgische ondernemingssector lag het zwaartepunt van de O&O-uitgaven in 2017 in de verwerkende nijverheid (56% van de totale O&O uitgaven). De belangrijkste industriële sector is sinds lang de farmaceutische sector (27%), gevolgd door een reeks van sectoren die actief zijn in het domein van de ontwikkeling en productie van machines en metalen, elektronische en optische producten. Deze groep van sectoren was goed voor 16% van de investeringen in O&O. Binnen de dienstverlenende sectoren (44%) gebeurde het merendeel van de uitgaven door consultancybedrijven die O&O-diensten aanbieden aan andere ondernemingen (22%). De IT-sector en de banken en verzekeringsmaatschappijen namen respectievelijk 8 en 4% van de uitgaven binnen de dienstensector voor hun rekening. (zie tabel 7)
In 2010 was de verwerkende nijverheid verantwoordelijk voor 60% van de uitgaven en de dienstensector voor de resterende 40%. Binnen de verwerkende nijverheid was in 2010 de farmaceutische sector ook al de belangrijkste investeerder (23%).
Relatief hoge intensiteit, maar het kan nog beter
Sinds 2005 stijgt de Belgische O&O-intensiteit. Daarvoor konden alle sectoren, zowel het bedrijfsleven als de publieke sectoren, rekenen op heel wat directe en indirecte overheidssteun. Vergeleken met de grote EU-landen heeft België een relatief hoge intensiteit, maar dat deze positie nog versterkt kan worden, blijkt uit het feit dat er een reeks van kleinere EU-landen zijn met een intensiteit die hoger ligt en soms zelfs boven de 3%.
Het zwaartepunt van de Belgische O&O-uitgaven ligt in de verwerkende nijverheid, maar dit aandeel is in de loop van de tijd ten opzichte van de dienstensector afgenomen.
Tot slot moet er opgemerkt worden dat de positie van België kwetsbaar is, omwille van de grote aanwezigheid van O&O-intensieve ondernemingen waarvan het beslissingscentrum in het buitenland is gelegen. En dit is niet noodzakelijk toe te schrijven aan het feit dat België een kleine economie is, want in een internationaal perspectief blijken andere kleine en middelgrote landen op dit punt minder afhankelijk te zijn voor investeringsbeslissingen van buitenlandse moederondernemingen.
> Meer info op deze site.
