De jongste cijfers van de federale politie tonen een stijging van het aantal misdrijven tegen de fysieke integriteit van zorgverleners in praktijken en ziekenhuizen. Diefstal en beschadiging nemen af.

De laatste jaren wordt zorgpersoneel dat op spoedafdelingen of in ambulances werkt steeds vaker aangevallen of geïntimideerd door bepaalde patiënten of familieleden. Er gaat geen week voorbij zonder dat een ziekenhuisdirectie of de pers melding maakt van een gewelddaad tegen verpleegkundigen of ziekenhuispersoneel. Is dit geweld en deze spanning al zichtbaar in de cijfers van de federale politie? Wat kunnen we daaruit leren? 

Twee fysieke agressiegevallen per dag in het ziekenhuis

Het eerste dat aan het licht komt, is dat de officiële statistieken van de federale politie een duidelijker beeld geven van de fysieke agressie. Ze tonen een stijging van het aantal aanvallen in ziekenhuizen (vooral op spoedafdelingen). Fysiek geweld is gestegen van 380 gevallen in de vroege jaren 2000 tot bijna 728 volgens de laatste cijfers. 

Een vergelijkbare stijging is te zien in WZC's: van 86 in 2000 naar meer dan 250 in het laatste volledige jaar, en in dokterspraktijken en apotheken (artsen/tandartsen/apothekers), van 48 naar meer dan 50 per jaar.

Eén cijfer is bijzonder interessant: de statistieken voor aangegeven geweldplegingen op medische beroepen (zonder vermelding van de locatie): van 174 incidenten in 2000 naar meer dan 360 per jaar... Dat is bijna één per dag. 

Daling ziekenhuisdiefstallen 

Tegen deze achtergrond hebben ziekenhuizen prioriteit gegeven aan het terugdringen van het aantal diefstallen in hun instellingen door een groot aantal preventieve maatregelen in te voeren, niet alleen in de kamers van patiënten, maar ook bij de ingangen van ziekenhuizen en zelfs op parkeerplaatsen. Patiënten worden op hun beurt op deze problematiek gewezen zodra ze in het ziekenhuis aankomen. Werpen deze actieplannen vruchten af? De laatste officiële statistieken van de federale politie geven een nauwkeurig beeld van de huidige situatie in zorginstellingen. Deze maatregelen blijken effectief. 

Tussen 2000 en 2023 is het aantal diefstallen uit ziekenhuizen gedaald van 4.078 per jaar naar 1.170. Deze aanzienlijke daling heeft echter niet op dezelfde manier invloed gehad op WZC's, waar de situatie stabieler is gebleven:  gemiddeld tussen 1.053 en 1.378 diefstallen in de afgelopen 20 jaar. Hier is nog ruimte voor verbetering.

Bij medische beroepen (artsen/tandartsen/apothekers) is het aantal diefstallen uit praktijken en apotheken de afgelopen 20 jaar ook gedaald, van meer dan 1.000 diefstallen in 2020 tot iets meer dan 700 in de meest recente geconsolideerde cijfers.

Minder schade aan huisartsenpraktijken

Op het vlak van schade aan eigendommen (goederen in de instelling) liggen de cijfers iets anders: in ziekenhuizen gaan de cijfers in 20 jaar tijd van 279 naar bijna 270. Ze blijven dus stabiel. Hetzelfde geldt voor WZC's, waar het gemiddelde is gestegen van 116 naar 105. Tot slot is er een lichte daling van het aantal schadegevallen in dokters-, tandarts- en apothekerspraktijken, van iets meer dan 100 in 2000 naar minder dan 90 nu.