De algemene vaccinatiegraad bij kinderen in Vlaanderen blijft erg hoog en steeds meer zwangere vrouwen laten zich ook vaccineren tegen kinkhoest en griep. Dat blijkt uit de nieuwe vaccinatiegraadstudie die het agentschap Zorg en Gezondheid en Vlaams minister van Volksgezondheid Wouter Beke hebben voorgesteld. Voor personeel dat werkt met jonge kinderen blijft de vaccinatie tegen kinkhoest en griep wel (ruim) onder de vooropgestelde doelstelling.
Om de vier à vijf jaar doet Vlaanderen een grootschalige vaccinatiegraadstudie. De vorige studie dateert van 2016. De nieuwe studie werd uitgevoerd in het voorjaar van 2021, dus wel al tijdens de coronapandemie, maar nog niet in volle vaccinatiecampagne tegen COVID-19. Volgens minister Beke heeft de coronacrisis nauwelijks of geen impact gehad op de algemene vaccinatiecijfers. "Er was wat vrees voor, maar die is onterecht gebleken, dankzij ons laagdrempelig en nabij vaccinatieaanbod", aldus Beke.
Uit de nieuwe studie blijkt dat de vaccinatiegraad bij peuters (18-24 maanden) bijzonder hoog blijft. Gemiddeld is 88,1 procent van alle kinderen volledig gevaccineerd. Dat is meer dan in 2016. De vaccinatiegraad voor mazelen, bof en rubella ligt ook opnieuw boven de doelstelling van 95 procent.
Ook bij adolescenten blijft de vaccinatiegraad erg hoog. Voor difterie, tetanus, kinkhoest en polio blijft de vaccinatiegraad nagenoeg ongewijzigd tegenover 2016 op 92,6 procent. Voor mazelen, bof en rubella wordt de drempel van 95 procent net niet gehaald, maar dat zou kunnen liggen aan een onderregistratie.
Bij de vaccinatie tegen HPV (humaan papillomavirus) onder adolescenten is er een lichte daling tegenover 2016, maar dat heeft vooral te maken met het feit dat in het schooljaar 2019-2020 voor het eerst ook jongens gevaccineerd werden tegen HPV. De vaccinatiegraad bij jongens ligt vijf procent lager dan bij meisjes, maar dat is "vergelijkbaar met de vaccinatiegraad bij de start van het aanbod bij meisjes". Daarnaast zou de coronapandemie zich hier wél laten voelen, met name voor de tweede dosis HPV.
Volgens prof. dr. Kirsten Maertens, promotor van de vaccinatiegraadstudie, blijven de vaccinatiecijfers voor peuters en adolescenten in Vlaanderen erg hoog. "Bewust vaccinatie weigeren blijft beperkt. Slechts 4,2 procent van de ouders van onvolledig gevaccineerde jonge kinderen gaf aan de vaccinatie bewust te weigeren", aldus Maertens.
Ook bij een aantal volwassen doelgroepen worden vaccins aanbevolen. Wat de vaccinatie tegen griep en kinkhoest bij zwangere vrouwen betreft, is er sprake van een stevige stijging tegenover 2016. Zo gaat de vaccinatie tegen kinkhoest van 69,3 procent naar 85 procent en tegen griep van 47,2 procent naar 62,3 procent. "Vlaanderen scoort hiermee wereldwijd bij de hoogst geregistreerde vaccinatiegraden", aldus prof. Maertens.
Bij gezondheidswerkers is de vaccinatiegraad tegen griep sterk toegenomen, vooral bij het ziekenhuispersoneel (84,6 procent of +32 procent tegenover 2016), terwijl het personeel in de woonzorgcentra (78,3 procent of +29 procent tegenover 2016) nog net onder de doelstelling van 80 procent blijft.
De vaccinatiegraad van mensen die werken met jonge kinderen oogt minder rooskleurig. Zo ligt de vaccinatie tegen kinkhoest in de kinderopvang op 66 procent. Dat is onder de beoogde 80 procent. Het cijfer voor de griepvaccinatie van personeel in de kinderopvang ligt met 35,8 procent nog veel verder onder de 80 procent. Volgens prof. Maertens zijn er gerichte inspanningen, bijvoorbeeld gerichte informatiecampagnes, nodig voor die specifieke subgroepen.
"Het werk is niet af", geeft minister Beke toe. "We zullen goed moeten blijven inzetten op vaccineren en blijven werken aan het vertrouwen in vaccinaties", klinkt het. Volgens de CD&V-minister komen er ook "gerichte acties" om de vaccinatiegraad voor bepaalde doelgroepen verder op te krikken.