Het behoud van het Covid Safe Ticket (CST) voor tijdens een eventuele coronagolf is voor verschillende privacy-experten allesbehalve vanzelfsprekend. Dat is gebleken tijdens een hoorzitting in de Kamer over de vaccinatieplicht.
De hoorzittingen die het parlement organiseerde over het thema, lopen op hun laatste benen. Dinsdag kwamen nog vier privacy-experten aan bod, woensdag vindt een debat plaats. Al lijkt zowat iedereen het er intussen wel over eens dat die verplichte algemene vaccinatie geen goed idee is. Dat bleek al uit eerdere hoorzittingen en ook binnen de fracties is er maar weinig animo meer.
Maar wat dan met het CST? Sinds we ons in code geel van de coronabarometer bevinden, is dat niet meer van kracht. "Het is gedeactiveerd, maar niet weg", merkte Matthias Dobbelaere-Welvaert van het Ministry of Privacy op. Zoals bekend is minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) er geen voorstander van het zomaar in de vuilnisbak te gooien, maar het achter de hand te houden voor bijvoorbeeld tijdens een latere golf.
Dobbelaere-Welvaert zit allerminst op die lijn en ziet het CST liever voorgoed verdwijnen, net als professor Paul de Hert (VUB). "Het heeft meer schade berokkend in de samenleving dan dat het voor een oplossing heeft gezorgd", aldus Dobbelaere-Welvaert. Hij haalde daarbij ook aan dat het CST meer gehanteerd werd als "zachte dwang" richting vaccinatie, maar dat de winst die daarbij is geboekt bij 18-plussers erg laag lag.
Ook de Naamse professor Elise Degrave stond bij dat luik stil. Ze trok de parallel met 'nudging', een techniek waarbij mensen tot bepaald gedrag worden aangezet. Het bekendste voorbeeld is de nepvlieg in urinoirs. Het kan volgens haar anekdotisch klinken, maar dat is exact hetzelfde als wat het CST doet. En daarbij rijst de vraag wie bepaalt welke de "deugdelijke" richting is. Dat komt neer op "gouverner sans légiferer" (regeren zonder wetten te maken), aldus Degrave, die het parlement opriep daar in de toekomst de teugels in handen te nemen.
Daar houdt het werk volgens haar niet op. Indien het CST later opnieuw zou worden gebruikt, moet het beter wettelijk omkaderd worden dan nu het geval is. Zo is de uiteindelijke doelstelling vandaag niet duidelijk. Het boosten van de vaccinatiecampagne staat bijvoorbeeld nergens zwart op wit, voerde ze aan.
En dan is er nog de databank achter het CST. Dobbelaere-Welvaert stelde dat er tijdens de pandemie talrijke databanken zijn ontstaan en dat die best eens tegen het licht worden gehouden. Degrave merkte op dat de gegevens van alle Belgen vandaag opgeslagen zitten in Vlaanderen. Dat zou volgens haar beter op het federale niveau gebeuren. Ook voor die databank en het bewaren van de gegevens moet er een duidelijke wet komen, ging Degrave voort, met duidelijke finaliteiten erin vermeld.