Marc De Vos (Itinera en UGent) looft de ambitie van de nieuwe federale regering en de toon van urgentie. Hij onderstreept dat deze regering eindelijk een aantal oude taboes aanpakt, maar maakt voorbehoud bij de begrotingsplannen. Volgens hem is er geen garantie dat de publieke financiën echt zullen herstellen. "We kunnen er donder op zeggen dat het bij elke begrotingscontrole zal spannen," stelt De Vos.

De Itinera-ceo wijst op het gebrek aan concrete cijfers en details in de begrotingstabellen, die nog niet publiek beschikbaar zijn. "Er schuilt voluntarisme in de intenties om de modaliteiten van de pensioenrechten te veranderen. Die gaan snel gerealiseerd worden en moeten snel renderen. We verwachten ook grootschalige terugverdieneffecten omdat mensen langer g aan werken en bijdragen. Maar hoe projecteer je zoiets?" vraagt De Vos zich af. 

Daarnaast is De Vos kritisch over de besparingsmaatregelen. " Ik zeg niet dat er niets is, maar er wordt relatief weinig gekeken naar de noodzaak om structurele overheidshervormingen door te voeren." Hij had gehoopt op een strategie gericht op productiviteitsverbetering en vereenvoudiging, maar ziet daar weinig van terug. "Europa heeft aangekondigd dat ze 25 procent minder regelgeving willen. Een analoge boodschap van de Belgische regering ontbreekt."

Vooral de uitgavengroei blijft een punt van zorg. "In het symbooldossier gezondheidszorg blijft de groei overeind. Dit illustreert het compromis dat hier gevonden is: eerder een vertraging van de uitgavengroei dan echte besparingen," concludeert De Vos.

Defensie

De Vos verwijst ook naar de uitgaven op het vlak van Defensie. "De nieuwe regering toont ook hier terecht ambitie, maar niet op maat van wat internationaal van België verwacht wordt", zegt hij. "De 2 procent van de NAVO? Die zullen we behalen in 2029, maar dat ligt eigenlijk al achter ons. Het gaat internationaal al over 3 procent. En 3 procent wordt niet vooropgesteld als doelstelling."

De Vos meent dat de regering een "berekende gok" waagt door geen rekening te houden met onzekere gebeurtenissen die de economie kunnen beïnvloeden. Hij noemt als voorbeeld de handelsoorlog tussen de Verenigde Staten en Europa, die volgens hem vergelijkbaar is met de Brexit. 

"Toen die gebeurde, hebben we de grote complexiteit allemaal gevoeld", aldus De Vos. Hij vreest dat een mogelijke handelsoorlog negatieve gevolgen zal hebben voor de Belgische economie, die sterk afhankelijk is van internationale handel. "We gaan zoiets opnieuw meemaken met de Verenigde Staten. Dat is uiteraard geen goed nieuws voor de economie. Ik had gehoopt dat er in het regeerakkoord toch meer daadkracht ging staan over wat we kunnen doen op het vlak van competitiviteit, vereenvoudiging en productiviteit."

Maar De Vos ziet ook kansen voor Europa in deze onzekere tijden. Europa wil zelfredzamer worden op het gebied van technologie en industrie. "We moeten ons positioneren binnen Europa", zegt De Vos. Hij pleit ervoor dat België zich aansluit bij de Europese ambitie en zelf ook investeert in strategische sectoren. "We moeten zeggen met welke technologie we Europese koploper willen zijn. Waar willen de staan? Wat willen we realiseren via Europa? Noem het een groeiambitie."

Volgens De Vos moet de federale regering ook een "regering van strategische investeringen" zijn. Een onderwerp dat op de Europese defensietop maandag al ter sprake zal komen. Hij hoopt dat de nieuwe federale regering "zijn huiswerk zal maken" en duidelijk zal aangeven wat het wil bereiken binnen het nieuwe geopolitieke Europa.