Het is erkend dat vitamine D-suppletie vaak nodig is, vooral bij ouderen. Onvoldoende inname via de voeding in combinatie met te weinig blootstelling aan de zon leidt bij de meesten onvermijdelijk tot een tekort.
De aanbevelingen verschillen van land tot land: in Groot-Brittannië bedraagt de aanbevolen bloedwaarde niet meer dan 25nmol/l, in de Verenigde Staten 50 à 75nmol/l en in Frankrijk is dat 75 à 175nmol/l. Ook de aanbevolen suppletie verschilt: dagelijks een lage dosis of verspreide inname van hoge doses.
Er werd een gerandomiseerde, dubbelblinde, niet-gecontroleerde studie naar vitamine D-suppletie bij ouderen uitgevoerd en gepubliceerd in The American Journal of Clinical Nutrition. Het hoofddoel was nagaan welke dosis het gunstigste effect heeft op de botgezondheid.
548 personen van meer dan 70 jaar werden gerandomiseerd in drie groepen (van 124 à 128 personen) die gedurende 12 maanden 12.000, 24.000 of 48.000 IE vitamine D per maand kregen. De evaluatiecriteria omvatten de meting van de botdichtheid van de heup en van de femurkop bij de inclusie (T0) en aan het einde van de observatieperiode (T12). Het risico op breuken werd beoordeeld aan de hand van een klassieke gevalideerde vragenlijst (FRAX) die betrekking had op het observatiejaar. In dezelfde periode werd ook het aantal valpartijen geteld en tot slot werden de bloedwaarden van vitamine D2 en D3, van vit D binding protein (bindingseiwit voor vitamine D) en PTH* gemeten op T0 en T12.
De gemiddelde leeftijd van de personen bij de inclusie was 74. De gemiddelde bloedwaarde van vitamine D was 40nmol/l op T0. Uit de gegevens bleek geen verschil in de variatie van de botmineraaldichtheid (BMD) in verhouding tot de leeftijd en het gewicht. De vitamine D-concentratie nam toe in de drie groepen en kwam in de buurt van de aanbevelingen. De PTH-waarde nam omgekeerd af met de stijging van de vitamine D-concentratie. Het aantal valpartijen per trimester werd genoteerd. In totaal waren er 249 valpartijen bij 141 personen. De evolutie van dit aantal verschilde niet tussen de verschillende groepen personen. Geen enkele deelnemer vertoonde lithiasis of hypercalciëmie.
De onderzoekers stelden vast dat er geen dosis-responseffect was op de botdichtheid van deze ouderen. Ze hadden gehoopt op een gunstig effect op de botveroudering en zelfs een nog groter effect bij de hogere doses. De doeltreffendheid was echter vergelijkbaar in de drie groepen: een dosis van 12.000 à 48.000 IE per maand volstond bij de meeste personen om de aanbevolen concentratie te bereiken zonder bijwerkingen, maar zonder verbetering van de botdichtheid. De onderzoekers benadrukken dat de suppletie waarvan de doeltreffendheid vergelijkbaar was in de drie groepen misschien heeft beschermd tegen een grotere leeftijdsgebonden daling van de BMD.
*Het parathormoon, ook parathyreoïdhormoon (of PTH naar het Engelse Parathyroïd hormone, of PTHi voor intact PTH) is een peptidenhormoon dat hypercalciëmie en hypofosfatemie veroorzaakt en wordt afgescheiden door de bijschildklieren.
