Chronisch zieken vertegenwoordigen 25% van de bevolking en 70% van alle gezondheidsuitgaven. Dat blijkt uit de leden-data van de Onafhankelijke Ziekenfondsen. Tussen 2010 en 2018 stegen per patiënt de gemiddelde uitgaven voor chronische aandoeningen met 17%. De OZ pleiten voor een verhoging van het preventiebudget en de ontwikkeling van eHealthtools.

Tussen 2010 en 2018 steeg het aandeel personen getroffen door een chronische aandoening van 23,7% naar 24,9%. Chronische ziektes, bijvoorbeeld een hoge bloeddruk of diabetes, wegen almaar zwaarder op de gezondheidsuitgaven.

De uitgaven voor geneeskundige verzorging van chronisch zieke patiënten  terugbetaald door het Riziv, klommen van 67,4% naar 70,4% van de totale gezondheidsuitgaven. 

Meer dan 6 op de 10 personen in de leeftijdsgroep van 60-79 jaar lijden aan minstens een chronische ziekte, een cijfer dat oploopt tot 8 op de 10 bij de 80-plussers, omwille van de comorbiditeit.

Uitgaven zeven keer hoger
De gemiddelde jaarlijkse uitgaven in de gezondheidszorg voor mensen met een chronische ziekte zijn 7 keer hoger dan voor mensen zonder chronische aandoening. Tussen 2010 en 2018 zijn hun gezondheidskosten ten laste van de sociale zekerheid gestegen met 17 %, tot gemiddeld 6.129 euro per persoon per jaar. Bij personen zonder chronische aandoening stegen de uitgaven met 9%.
Een belangrijke kostenpost van chronische ziektes is dat het risico op een ziekenhuisopname 3 à 4 keer hoger is dan bij de rest van de bevolking.

Nut van teleconsultaties
De huidige gezondheidscrisis heeft tot een immense toename in teleconsultaties geleid. Die bleken zeer nuttig voor de opvolging van patiënten en als aanvulling op het bezoek aan de arts. Vier op de tien (39%) chronisch zieken gebruikten ten minste één zorgverstrekking op afstand, tegenover 17% van de mensen zonder chronische aandoeningen.

Pandemie of niet, chronisch zieke patiënten moeten aangemoedigd worden om de tools te gebruiken die ter beschikking zijn, om zoveel mogelijk de continuïteit van zorg te verzekeren. De OZ raden chronisch zieke patiënten aan om een elektronisch globaal medisch dossier (eGMD) te hebben bij hun behandelende arts en hun toestemming te geven om de gezondheidsgegevens in hun medische dossiers te delen.

Chronische ziektes en COVID-19
Volgens de cijfers van Sciensano had bijna driekwart (73%) van de patiënten die in het ziekenhuis zijn opgenomen ten gevolge van een COVID-19-infectie, ten minste één bestaand gezondheidsprobleem. Vooral problemen met een hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten en diabetes kwamen sterk voor. Meerdere wetenschappelijke bronnen, waaronder Sciensano, bevestigen dat de aanwezigheid van dergelijke chronische ziektes een verhoogd risico vormt op een ernstigere vorm COVID-19 en overlijden.

Investeren in preventie
Voor de OZ is het duidelijk dat de prioriteit van de bevoegde instanties moet liggen bij investeren in preventie. In ons land bedraagt het budget voor preventie 2,2% van de totale uitgaven voor gezondheid, terwijl het Europese gemiddelde 3% is.

Dit gaat hand in hand met de verbetering van de levensomstandigheden in alle levensfasen dankzij gezondheidspromotie op school, de stimulatie van gezonde voeding en beweging, het waarborgen van een gezonde leefomgeving en het behoud van goede werkomstandigheden, ...

Het gebruik van het elektronisch globaal medisch dossier is een andere manier om te zorgen voor een betere preventieve context voor chronisch zieken.

Tot slot pleiten de Onafhankelijke Ziekenfondsen voor een systematische monitoring van de uitgaven in verband met chronische ziekten.