Innovatieve nieuwe behandelingen voor psoriasis zetten het Belgische gezondheidsbudget onder druk. De zogenaamde interleukineremmers zijn goed voor bijna 60 procent van alle geneesmiddelenuitgaven bij dermatologen, hun budget is geëxplodeerd. Dat zegt de beroepsvereniging van dermatologen op Wereld Psoriasis Dag.

Psoriasis is een erfelijke auto-immuunziekte die 300.000 Belgen treft en leidt tot een typische schilfering van de huid, omdat huidcellen te snel delen. De afgelopen tien jaar is er een doorbraak geweest in de behandeling van psoriasis. Nieuwe biologische geneesmiddelen blokkeren namelijk bepaalde lichaamseigen ontstekingseiwitten. Ze kunnen de symptomen drastisch verbeteren of zelfs volledig doen afnemen.

"Noem het gerust een revolutie", zegt Koen Roegies, voorzitter van de beroepsvereniging van Belgische dermatologen (BBDV). "We begrijpen nu beter dat psoriasis een auto-imuunziekte is. Met medicatie op basis van cortisonen worden de symptomen onderdrukt, maar dankzij deze nieuwe moleculen kunnen we heel specifiek bepaalde eiwitten uitschakelen. We gaan dus veel selectiever te werk." 

Levenskwaliteit

De nieuwe medicatie kan de levenskwaliteit van patiënten drastisch vergroten. Dat zegt ook Dirk Provez. Er werd bij hem in 2015 een ernstige vorm van psoriasis vastgesteld. Een jarenlang behandeltraject bracht amper verlichting. "Bij momenten was de jeuk en pijn zo intens dat ik een heftig slaapgebrek ontwikkelde", vertelt hij. In 2022 kreeg hij voor het eerst injecties met antilichamen toegediend. "Sindsdien heb ik geen letsels meer. Het verschil is ongezien." Maar die nieuwe medicatie kost de overheid handenvol geld: tot 1.000 euro per maand. 

Budget onder druk

De nieuwe behandelingen zetten het gezondheidsbudget dan ook onder druk.  De zogenaamde interleukineremmers vertegenwoordigden in 2022 58,3 procent van de totale geneesmiddelenuitgaven van dermatologen. Dat blijkt uit cijfers van het RIZIV opgevraagd door BBDV. De kost van dermatologie is door de nieuwe medicatie geëxplodeerd. In 2010 lag de totale geneesmiddelenuitgaven van dermatologen op 41 miljoen euro. In 2022 ging het om 110 miljoen euro enkel en alleen voor de nieuwe generatie psoriasis-medicatie op een totaal budget van 160 miljoen euro. 

"Bovendien gaat het om slechts 10.000 patiënten met ernstige symptomen die de nieuwe medicatie krijgen", legt Roegies uit. "De overheid ziet vandaag nog de noodzaak in van de nieuwe medicatie, maar ook wij zijn niet blind voor die prijsexplosie." De vereniging vraagt aan de farmaindustrie en de overheid om aan tafel te gaan en een oplossing te zoeken voor de stijgende kostprijs. "Een generische versie kan een optie zijn. Dit moet houdbaar blijven. Er moeten ook meer patiënten toegang krijgen", zegt Roegies. De sector onderzoekt momenteel bovendien of gepersonaliseerde dosering een uitweg kan bieden voor de hoge kosten. 

Toegang

Hoewel vier op de vijf patiënten goede resultaten behaalt met de nieuwe therapieën, blijft de toegang ertoe volgens de dermatologen een uitdaging. Sommige patiënten zijn nog steeds aangewezen op enkel traditionele behandelingen op basis van zalven of UV-licht. De beroepsvereniging pleit bovendien voor een geïntegreerde aanpak die niet alleen naar de fysieke symptomen kijkt, maar ook naar psychologische aspecten en bijkomende aandoeningen. Wie lijdt aan psoriasis heeft anderhalf keer meer kans op  hart- en vaatziekten en zelfs drie keer meer kans op de ziekte van Crohn.

Fotografe Lieve Blancquaert maakte in opdracht van het Paul De Corte Fonds - dat financiële steun verleent aan onderzoek naar de ziekte - een reeks beelden van patiënten. "Ik hoorde veel verhalen over schaamte en vernederingen, maar ook over kracht", zegt ze. "Het project had een enorme impact op mij. Laten we de schoonheid en kracht van deze intieme portretten zien." De foto's zijn op een later moment te zien op verschillende plekken in België. 

De experts benadrukken tot slot dat een betere geïntegreerde zorg op lange termijn kostenbesparend kan werken, omdat het complicaties en bijkomende gezondheidsproblemen kan voorkomen.