Het Europees Parlement heeft woensdag in plenaire zitting in Straatsburg met 370 tegen 282 stemmen bij 36 onthoudingen het vertrouwen gegeven aan de nieuwe Europese Commissie van voorzitter Ursula von der Leyen. De Commissie, het dagelijks bestuur van de Europese Unie, treedt aan op 1 december.
Met 14 op 27 leden wordt de nieuwe Commissie gedomineerd door de christendemocratische en conservatieve Europese Volkspartij. De grootste fractie in het Parlement leverde dan ook de meeste stemmen voor de nieuwe bestuursploeg. Ook het liberale Renew, het sociaaldemocratische S&D en een deel van de groenen en de conservatieve en nationalistische ECR drukten op het groene knopje.
Toch is het draagvlak voor de nieuwe bestuursploeg in het halfrond flink afgeslankt. Vijf jaar geleden kreeg het eerste team van Von der Leyen nog de steun van 461 parlementsleden. Dat heeft te maken met het veranderde politieke landschap, waar uiterst rechts zetels heeft gewonnen, maar ook met het door links gecontesteerde vicevoorzitterschap voor Raffaele Fitto van Fratelli d'Italia, de radicaal-rechtse partij van premier Georgia Meloni.
Uiteindelijk besloten ruim 40 van de 136 socialistische verkozenen de Commissie niet te steunen, onder wie naast de Belgische ook de Duitse en Franse delegatie. "Democratische politiek is de kunst van het compromis, niet van het compromitteren", legde de Fransman Raphaël Glucksmann uit. Opvallend genoeg duwde Italiaans centrumlinks dan weer wel op het groene knopje.
Fitto zelf riep na afloop van de stemming in een bericht op Facebook op tot eenheid. "Dat is de enige manier dat we de uitdagingen kunnen overwinnen, het Europese project kunnen herlanceren en de waarden verdedigen waarop het is gebouwd", schreef de Italiaan, die in de Commissie het aanzienlijke cohesiebudget onder zijn hoede krijgt.
Als riposte voor het verzet tegen Fitto blokkeerde de EVP de voorbije weken de benoeming van de Spaanse socialiste Teresa Ribera. Ribera, die als vicevoorzitter bevoegd wordt voor het concurrentiebeleid en de groene transitie, werd aangewreven dat ze als minister de recente overstromingen in haar thuisland slecht had aangepakt. Uiteindelijk kregen alle kandidaten groen licht, maar de Spanjaarden binnen de EVP bleven onvermurwbaar en stemden woensdag tegen de nieuwe Commissie.
Wie niet zonder kleerscheuren door de parlementaire hoorzittingen kwam, was Oliver Varhelyi. De commissaris voor Gezondheid, voorgedragen door de Hongaarse premier Viktor Orban, moet zijn bevoegdheid over de dienst voor gezondheidscrisissen (Hera) en over seksuele en reproductieve gezondheidsrechten overdragen aan de Belgische Eurocommissaris Hadja Lahbib.
Lahbib wordt bevoegd voor Paraatheid en Crisisbeheer en moet zo het Europese antwoord op natuurrampen als bosbranden en overstromingen vormgeven, maar ook op hybride bedreigingen uit landen als Rusland. Zij spreekt van "een grote verantwoordelijkheid op een moment in onze geschiedenis dat de dreigingen veelvoudig zijn en de crisissen onze zwaarbevochten rechten en vrijheden in gevaar brengen". Ook wordt Lahbib verantwoordelijk voor Gelijkheid. "Ze heeft zelf zoveel glazen plafonds doorbroken", prees Von der Leyen de Belgische.