Binnen een minuut weten of iemand het coronavirus heeft. Daar werkt het jonge Amsterdamse bedrijf Spektrax aan. Het ontwikkelt een scanner en een chip, die het virus vrijwel meteen zouden moeten ontdekken in een beetje slijmvlies. Oprichters Eva Rennen en Johan Pieter Verwey hopen over een paar weken een betrouwbare testmethode klaar te hebben, die ze in de komende maanden op de markt kunnen brengen.

De test verloopt in eerste instantie net als een reguliere coronatest. Iemand die medisch getraind is, stopt een lange wattenstaaf in de neus of de keel van een mogelijke patiënt. Zo wordt een beetje slijmvlies 'geoogst'. Daarna gaat het materiaal op een chip, die in een handscanner wordt gestopt. In de scanner wordt het monster beschenen met een laser. Moleculen gaan trillen en zo moet de 'vingerafdruk' van het virus zichtbaar worden.

Het afnemen van het slijmvlies uit de neus of keel duurt nog het langst. Dat kan een minuut duren. De scanner zelf heeft daarna tien tot dertig seconden nodig om te concluderen of iemand het virus heeft, aldus Rennen en Verwey.

Spektrax benadrukt dat de technologie nog in ontwikkeling is en nog afgestemd moet worden. Het bedrijf krijgt slijmvlies van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Daarmee kan de software leren hoe het coronavirus er uitziet. "We testen ook blind, waarbij wij niet weten of het corona is of niet. Wij noteren wat de scanner zegt en artsen kijken of het klopt." Verwey en Rennen willen niet zeggen hoe betrouwbaar het systeem nu is. "We willen toe naar 100 procent. Maar tot nu toe ziet het er veelbelovend uit."

Het systeem wordt in Nederland gemaakt. "We kunnen nu enkele tienduizenden chips per maand maken", aldus Verwey. "In de komende maanden moeten we groeien naar honderdduizenden. De scanner zelf is een eenmalige aanschaf. Daarna heb je voor elke test een chip nodig die in het apparaat wordt gestopt. Na de test wordt de chip weggegooid en pakt de onderzoeker een nieuwe chip." Over de kosten houdt Verwey zich op de vlakte, maar het gaat wel om meer dan "1 of 2 euro per test".

Het systeem is in de eerste plaats bedoeld voor artsen, zegt Verwey. Maar als daar blijkt dat het inderdaad werkt, "kunnen we het breder leveren". Eén persoon met één apparaat kan in een uur tijd ongeveer 30 mensen controleren, rekent hij uit. Met een paar mensen naast elkaar is het volgens hem mogelijk om in korte tijd alle passagiers van een vliegtuig te controleren, of de bezoekers van een festival. Rennen: "het zijn plekken waar je wel wilt weten of mensen het virus bij zich dragen en een risico voor besmetting zijn, maar waar je niet de kans hebt om een heel lab te starten."