De huisartsen bewezen in 2009 tijdens de Mexicaanse griepvaccinatie dat ze zich snel kunnen organiseren om een heleboel mensen thuis te vaccineren. En ook nu weer reageerden ze supersnel op de eerste golf van de pandemie. Waarom hen dan veronachtzamen nu de vaccinatie er aankomt? Stof voor discussie.

Deze bedenkingen hoor je wel meer bij huisartsen nu we in de laatste rechte lijn lijken te zitten naar een massale vaccinatiecampagne. Sowieso vaccineren huisartsen jaarlijks tussen 3 en 4 miljoen patiënten op ongeveer een maand tijd. Waarom zou het niet kunnen om nu plots dubbel zoveel mensen te vaccineren op 1 jaar tijd?

Of, om het met de woorden van dokter Van Hevele te zeggen: "Vaccineren hoort thuis waar het thuis hoort: bij de huisarts! Niet bij verpleegkundigen in vaccinatiecentra. We kennen onze patiënten het best, kunnen hen het best motiveren, en zien of voelen aan wanneer er eventueel iets schort en stellen dan de vaccinatie uit of volgen nadien extra op. De huisarts zal wel de lijsten moeten opstellen met risicopatienten, en dit doorgeven; wat voor een soep wordt dat?"

Van Hevele verwoordt daarmee wat leeft in zijn huisartsenkring van het Meetjesland. "Toen ook dacht men dat wij dat niet konden uitrollen, en naderhand bleek dat we tot de besten hoorden in West-Europa, samen met Duitsland."

Als IT-expert waarschuwt hij ervoor dat men niet te veel van de huidige informatica moet verwachten als men denkt dat je automatisch de risicopatiënten kunt extraheren uit de medische dossiers. "Dat heeft te maken met de coderingswijze. Bij huisartsen zitten die risicopatiënten wél in hun hoofd en ze weten ook wie al dien niet mobiel genoeg is om naar een centrum te trekken voor vaccinatie. Huisartsen kunnen hun patiënten overtuigen om zich te laten vaccineren en tegelijk een afspraak maken voor hen. Destijds belde ik zelf mijn risicopatiënten en ik bereikte een hoog percentage", herinnert dokter Van Hevele zich nog.

Tot slot wijst hij er nog op dat tijdens de Mexicaanse griep Limburg zo goed als de enige provincie was die in 2009 de vaccinatie op centrale plaatsen organiseerde, maar zo heel wat risicopatiënten miste of net veel niet-risicopatiënten vaccineerde.

Logistiek

Wat de logistiek betreft: "Het is simpeler om om de twee dagen huisartsen te bevoorraden dan al die patiënten naar een vaccinatiecentrum te sturen. En het vaccin dat eerst beschikbaar wordt, moet op lange termijn zeer koel bewaard worden, maar blijft voor enkele dagen zeker kwalitatief in orde bij minder lage temperaturen."

De kritiek luidt verder dat het ongehoord is om in deze tijden huisartsen en verpleegkundigen uit hun praktijk te onttrekken om in deze vaccinatiecentra permanentie te gaan doen. En dan moet de huisarts ook nog zelf de minder mobiele mensen thuis gaan vaccineren. "Huisartsgeneeskunde is onze business en niet in dergelijke centra permanentie doen. Don't change a winning team!"

Waarmee meteen het logistiek tegenargument wordt ontzenuwd dat huisarts Harrie Dewitte aanvoert tegen vaccinatie bij de huisarts. 

Dokter Dewitte meent ook als voorstander voor de inenting in centra dat je de 'massavaccinatie' kunt toepassen voor de risicogroepen (fase 1B). "Huisartsen kunnen dan wel helpen door risicopatiënten te selecteren."

"In fase 2 met minder logistieke eisen (koelkasttemperatuur) plant de overheid om volledig via een gedecentraliseerd systeem te werken: huisartsen, eventueel arbeidsartsen en CLB-artsen. In 2009 hebben we een gelijkaardige procedure toegepast. Tot ieders tevredenheid", vindt dr. Harrie Dewitte. Alleen hier ziet Alain Van Hevele een verschil met elf jaar geleden: "Nu zijn er veel meer groepspraktijken. Misschien is de band dan minder sterk met de patiënten en geven de huisartsen daar dan meer de voorkeur aan vaccinatie in centra."
Informatica

Dr. Dewitte sluit zich aan bij dr. Van Hevele bij de opvatting dat alles zeker nog niet koek en ei is wat het informaticagebruik betreft en de mogelijkheden waarover de huisarts hier beschikt: "Potentieel is hij de belangrijkste bron voor het opmaken van lijsten voor risico-patiënten. Maar ... ook hier blijkt reeds de zwakte: onze EMD-systemen missen nog veel performantie. Niet omdat de huisartsen niet willen, niet omdat de technologie niet bestaat, maar omdat de software vendors die niet inbouwen in hun EMD-systemen. De "e-forms" waren toch een aanfluiting: hier moest nog zeer veel info gewoon manueel ingevoerd worden", legt hij de vinger op de wonde.

Dus voorzien we ook hulp voor collega's huisartsen van wie de EMD's niet up-to-date bijgehouden zijn. "Ik ben dus pro inschakelen van de huisarts", rond dr. Dewitte zijn argumentatie af.